Do zobaczenia w nowym sezonie

Agnieszka Glińska wyreżyseruje "Sztukę bez tytułu" Czechowa, Jerzy Jarocki "Tango", Jan Klata "Ziemię obiecaną" Reymonta, a Krzysztof Warlikowski "Tramwaj zwany pożądaniem". Oto przewodnik po najważniejszych premierach sezonu

Miniony sezon artystyczny obfitował w świetne premiery. Dość wymienić: "T.E.O.R.E.M.A.T." Jarzyny w TR, "Personę. Tryptyk/Marilyn" Krystiana Lupy w Teatrze Dramatycznym, "Otella - wariacje na temat" w reżyserii Agaty Dudy-Gracz w łódzkim Jaraczu, czy "(A) pollonię" Warlikowskiego w Nowym Teatrze Nadchodzący sezon zapowiada się równie ciekawie. Teatr Narodowy zaczyna mocnym akcentem - głośną i długo oczekiwaną premierą "Tanga" Sławomira Mrożka w interpretacji Jerzego Jarockiego (premiera 29 października). W spektaklu zobaczymy m.in. Grażynę Szapołowską, Ewę Wiśniewską, Andrzeja Łapickiego oraz Jana Frycza. A w połowie grudnia na narodowej scenie "Balladyna" Juliusza Słowackiego w reżyserii Artura Tyszkiewicza z Jerzym Radziwiłowiczem.

Interesująco będzie w Dramatycznym. Najpierw Marcin Liber, jeden z założycieli niezależnego poznańskiego Teatru Usta Usta zmierzy się z "Wilkiem stepowym" Hessego. Premiera (3 października) otworzy nowy projekt w teatrze - Młodą Scenę. Krystian Lupa w kolejnej części tryptyku "Persona" zajmie się myślicielką chrześcijańską żydowskiego pochodzenia Simone Weil, szef Dramatycznego Paweł Miśkiewicz zapyta o współczesną figurę ojca w przedstawieniu "Lear. Król", a wybitny grecki reżyser Michael Marmarinos przygotuje przedstawienie "Warszawa. Plac Defilad". Będzie się działo także w Polonii. Krystyna Janda otwiera nową scenę w budynku kina Ochota. Pierwszą premierę Och-Teatru zaplanowano na przełom grudnia i stycznia. Będzie to dawno niewystawiana sztuka Maksyma Gorkiego "Wassa Żeleznowa" w reżyserii Andrzeja Wajdy. A w marcu przyszłego roku "Pana Jowialskiego" Fredry przygotuje Anna Polony. Tytułową rolę zagra Marian Opania, w spektaklu zobaczymy też Krzysztofa Globisza oraz Krystynę Jandę.

Z ofensywy nie rezygnuje Teatr Studio. Pierwszą premierą w nowym sezonie będzie "Nienasycenie" wg najsłynniejszej powieści Stanisława Ignacego Witkiewicza. Spektakl wyreżyseruje Tomasz Hynek (autor muzyki do przedstawień Marka Fiedora, m.in. "Baala", "Wyszedł z domu" czy "Bitwy pod Grunwaldem"), a zobaczymy w nim Ewę Błaszczyk, Mirosława Zbrojewicza i Wiesława Cichego. Pod koniec roku w Studio kolejna premiera - "Yermy" Federico Garcii Lorki w nowym przekładzie Carlosa Marrodana Casasa w interpretacji Wojtka Klemma, który w ubiegłym sezonie zrealizował "Piekarnię" Brechta w Starym Teatrze w Krakowie. Młoda reżyserka Anna Smolar zrealizuje też "Wieczór Trzech Króli" Szekspira z Agnieszką Grochowską w roli głównej, a Marek Fiedor znów zmierzy się z "Biesami" Dostojewskiego (w 2005 roku sięgnął po ten tekst w poznańskim Teatrze Polskim).

Fiedor otworzy też nowy sezon na Dużej Scenie Teatru Ateneum 7 października premierą "Mojej córeczki" Tadeusza Różewicza z Arturem Barcisiem w roli Ojca. Kolejne premiery w tym teatrze to: "Skiz" Zapolskiej w reżyserii Marii Spiss, m.in. z Haliną Łabonarską i Piotrem Fronczewskim, "Jesienin" w interpretacji Józefa Opalskiego oraz "Państwo Gołowlewowie" Michaiła Sałtykowa-Szczedrina w reżyserii Andrzeja Bubienia.

Nadchodzący sezon w Teatrze Współczesnym upłynie zaś pod znakiem jubileuszu 60-lecia. W ramach obchodów będziemy mieli okazję zobaczyć archiwalne fragmenty nagrań słynnych przedstawień, m. in.: "Kariera Artura Ui" Brechta z 1962 roku (z genialnym Tadeuszem Łomnickim), "Opera za trzy grosze" Brechta w reżyserii Konrada Swinarskiego czy wybitne "Trzy siostry" Czechowa w reżyserii Erwina Axera. Na ustach teatromanów z całej Polski będzie też z pewnością Agnieszka Glińska (autorka świetnej "Lekkomyślnej siostry" w Narodowym w ubiegłym sezonie), która we Współczesnym pracuje nad "Sztuką bez tytułu" Czechowa. W roli Płatonowa Borys Szyc.

W TR 2 października "Solaris" na postawie powieści Stanisława Lema przygotowuje Natalia Korczakowska. Zagrają m.in. Katarzyna Warnke, Cezary Kosiński oraz Adam Woronowicz. Jedną z najważniejszych premier zarówno Nowego Teatru, jak i nadchodzącego sezonu, będzie autorski projekt Krzysztofa Warlikowskiego na podstawie tekstu Tennessee Williamsa "Tramwaj zwany pożądaniem" (spektakl przygotowywany w koprodukcji z francuskim Theatre Odeon). W rolach głównych zobaczymy Isabelle Huppert oraz Andrzeja Chyrę. Polska premiera planowana jest na wiosnę.

W Teatrze Na Woli najważniejszą premierą (9 października) będzie najnowszy dramat Iwana Wyrypajewa "Lipiec" w reżyserii autora.

A co w nadchodzącym sezonie proponują teatry w Polsce? Na drugą ze scen narodowych - krakowskiego Starego Teatru - powraca Michał Borczuch. Reżyser wystawi (premiera 30 października na\' Scenie Kameralnej) "Wertera" wg powieści Johanna Wolfganga Goethego. Ciekawie zapowiada się też przewidziany na grudzień spektakl "Dwanaście stacji" Tomasza Różyckiego w interpretacji młodej czeskiej reżyserki Evy Rysovej.

Mocne premiery szykuje także Teatr Słowackiego. Na rozpoczęcie sezonu monodram w wykonaniu Andrzeja Seweryna "Wyobraźcie sobie" wg dramatów Szekspira w reżyserii Jerzego Klesyka (premiera: 26 września). Magdalena Piekorz zmierzy się z głośną sztuką Johna Osborne\'a "Miłość i gniew", a w połowie grudnia Maciej Wojtyszko wyreżyseruje "Paradoks o amorach, czyli Semiramida".

Szef Sceny Stu - Krzysztof Jasiński - w nowym sezonie pokaże "Sonatę Belzebuba" wg Witkiewicza oraz Szekspirowskiego "Króla Leara", w tytułowej roli Mariusz Saniternik, grają też m.in. Krzysztof Globisz i Anna Cieślak.

W Teatrze Polskim we Wrocławiu jedna z najgłośniejszych premier tego sezonu, czyli "Ziemia obiecana" Władysława Reymonta w interpretacji Jana Klaty (wcześniej realizował tu m.in. słynną "Sprawę Dantona", a w minionym sezonie "Szajbę"). W spektaklu zobaczymy m.in. Paulinę Chapko, Dominikę Figurską oraz Marcina Czarnika. Premiera odbędzie się 10 września w ramach Festiwalu Dialogu Czterech Kultur w Łodzi, we Wrocławiu spektakl można oglądać od 25 września.

Do Polskiego wraca też Monika Pęcikiewicz, która na Scenie Grzegorzewskiego pokaże "Sen nocy letniej" Szekspira (premiera w styczniu 2010 roku). Na afiszu Teatru Współczesnego we Wrocławiu w nadchodzącym sezonie pojawią się trzy nowe spektakle: zanim Michael Marmarinos pojedzie do Warszawy reżyserować wspomniane przedstawienie "Warszawa. Plac Defilad", w grudniu zmierzy się z dramatem Stanisława Wyspiańskiego "Akropolis"; w marcu 2010 "Pułapka" Różewicza w reżyserii Gabriela Gietzky\'ego, a w maju "Białe małżeństwo" w interpretacji Krystyny Meissner.

Także premiery łódzkiego Jaracza zapowiadają się interesująco. Na początek "Bramy raju" wg Jerzego Andrzejewskiego (premiera 12 i 13 września). Tekst o średniowiecznej krucjacie dziecięcej zwołanej przez pasterza Jakuba z Cloyes wyreżyseruje Małgorzata Bogajewska. W spektaklu grają m.in. Urszula Gryczewska, Kamil Maćkowiak oraz Andrzej Wichrowski, którego zobaczymy również w spektaklu "Nad" wg sztuki Mariusza Bielińskiego nagrodzonej Gdyńską Nagrodą Dramaturgiczną 2009. Spektakl, którego premiera planowana jest na 3 października, reżyseruje Waldemar Zawodziński. Przebojem powinien stać się też Gogolowski "Ożenek" w interpretacji Agaty Dudy-Gracz. Na Scenie Kameralnej zaś planowana jest "Śmierć Iwana Ilicza" Tołstoja w reżyserii Jacka Orłowskiego z m.in. Bronisławem Wrocławskim, a na Dużej Scenie Grzegorz Wiśniewski pokaże Czechowowskiego "Płatonowa". W obsadzie najlepsi aktorzy łódzkiej sceny z Gabrielą Muskała, Matyldą Paszczenko, Anną Sarną i Ireneuszem Czopem na czele.

O klasyce nie zapominają również w Teatrze Kochanowskiego w Opolu. Szef sceny Tomasz Konina 5 listopada pokaże "Idiotę" wg Dostojewskiego, a 10 dni później Krzysztof Garbaczewski zmierzy się z "Odyseją" Homera.

W poznańskim Teatrze Polskim reżyser Grigorij Lifanow wystawi "Mistrza i Małgorzatę" Bułhakowa. W tytułowych rolach Michał Kaleta oraz Aleksandra Bednarz (premiera: 15 października). W poznańskim Teatrze Nowym Janusz Wiśniewski przygotowuje "Patos jednorazowości ludzkiego istnienia" oparty na tekstach Słowackiego, Calderona i Krasińskiego. A w Teatrze Modrzejewskiej w Legnicy Jacek Głomb wyreżyseruje opowieść syberyjską Krzysztofa Kopki "Palę Rosję!" (premiera 17 września w ramach 2. Międzynarodowego Festiwalu Miasto).

W olsztyńskim Teatrze Jaracza szef Sceny Margines Giovanni Castellanos pokaże sztukę chorwackiej autorki Ivany Sajko (premiera 15 września). W październiku "Sanatorium pod Klepsydrą" na motywach twórczości Brunona Schulza reżyseruje Julia Wernio, a Szymon Kuśmider sięgnie po "Twórców obrazów" Enquista. Na grudzień zaś planowana jest premiera sztuki "Bóg" Wood\'ego Allena w reżyserii Macieja Sławińskiego.

Teatr Horzycy w Toruniu jako pierwszą premierę w tym sezonie proponuje czarną komedię "Kaleka z Inishmaan" w reżyserii dyrektor artystycznej teatru Iwony Kempy. Reżyserka po raz kolejny mierzy się z Martinem McDonahem, w 2002 roku z powodzeniem zrealizowała "Samotny zachód". Spektakl przez sześć sezonów nie schodził z repertuaru i cieszył się niesłabnącym powodzeniem. W październiku "Ostatnie kuszenie Billa Drummonda"" w reżyserii Marcina Wierzchowskiego, autora m.in. "Lubię być zabijana" w warszawskim Studio w ubiegłym sezonie. W Toruniu reżyserował wcześniej "Medeę" Eurypidesa i "Justynę" wg markiza de Sade\'a. Jego performing art "Ostatnie kuszenie..." to historia lidera kontrowersyjnej grupy muzycznej The KLF, który wraz z kolegą z zespołu spalił milion funtów przeciwko komercjalizacji rocka. W listopadzie Teatr Horzycy wraca do klasyki. "Dziką kaczkę" Ibsena wyreżyseruje Agnieszka Lipiec-Wróblewska. Na jubileuszową 20. edycję Festiwalu Kontakt reżyserka z belgijskiej Victorii - Lies Pauwels - laureatka grand prix Kontaktu 2005 za "White Star", pokaże swój najnowszy autorski projekt. Na zakończenie sezonu będziemy mieli okazję zobaczyć sztukę Michała Walczaka, która powstała w ramach konkursu na dramat inspirowany życiem i twórczością Jana Pawła II - "Człowiek z Bogiem w szafie" w reżyserii Piotra Kruszczyńskiego.

W bydgoskim Teatrze Polskim interesująco zapowiadają się dwie premiery: sztuki Artura Pałygi "V-ICD 10" oraz "Słowacki. Pięć dramatów" - spektaklu na podstawie tekstów Juliusza Słowackiego, który zrealizuje Paweł Wodziński.

Warto też zwrócić uwagę na najnowsze propozycje Teatru Śląskiego w Katowicach. 25 września na Scenie Kameralnej odbędzie się premiera napisanej przez Tomasza Mana (także reżysera spektaklu) na zamówienie teatru sztuki "Świat jest skandalem". Będzie to opowieść o Hansie Bellmerze, wybitnym artyście plastyku, surrealiście, urodzonym i wychowanym w Katowicach. A pierwszą premierą na Dużej Scenie będzie 21 listopada adaptacja powieści izraelskiego pisarza Aarona Appelfelda "Badenheim 1939" w reżyserii i adaptacji Piotra Szarszy.

Teatr Wybrzeże nowy sezon rozpoczyna już w najbliższy weekend (29 sierpnia). Pierwsza premiera to "Zmierzch bogów" według scenariusza filmu Luchina Viscontiego w reżyserii Grzegorza Wiśniewskiego. W spektaklu zobaczymy m.in. Ewę Dałkowską, aktorkę Nowego Teatru Krzysztofa Warlikowskiego oraz Mariusza Banaszewskiego z Narodowego. 4 września w gdańskim teatrze polska prapremiera sztuki Mariusa Mayenburga (autora m.in. "Ognia w głowie") "Kamień" w reżyserii Adama Nalepy. Dyrektor Adam Orzechowski sięgnie zaś po "Zawiszę Czarnego" Słowackiego. Spektakl zainauguruje nową scenę Teatru Wybrzeże - Salę Prób, będzie też częścią obchodów Roku Juliusza Słowackiego.

Teatr Współczesny w Szczecinie rozpocznie sezon spektaklem "Nocleg w Apeninach" Michała Zadary. Kolejne premiery to inscenizacje tekstów nowych - "Morze otwarte" Jakuba Roszkowskiego, docenione przez jury konkursu dramaturgicznego w Gdyni, oraz "Utwór o Matce i Ojczyźnie" Bożeny Keff - finalistki Nagrody Literackiej Nike. Czeka nas również prapremiera napisanego specjalnie dla Współczesnego dramatu "Migrena" Antoniny Grzegorzewskiej, który wyreżyseruje dyrektor teatru Anna Augustynowicz.

Trochę klasyki plus nowa dramaturgia - jednym słowem, w tym sezonie będzie w czym wybierać.



Agnieszka Michalak Dziennik
Dziennik
29 sierpnia 2009