Gllińska i tekst mistrza polskiego naturalizmu teatralnego

Na scenie przy Wierzbowej im. Jerzego Grzegorzewskiego trwają ostatnie próby przed sobotnią premierą "Lekkomyślnej siostry". Z tekstem mistrza polskiego naturalizmu teatralnego - Włodzimierza Perzyńskiego - postanowiła zmierzyć się Agnieszka Glińska, którą, po kilku latach przerwy, publiczność ponownie zobaczy na scenie.

"Lekkomyślną siostrę" Włodzimierz Perzyński napisał w 1907 r. Jak sam oświadczył po latach, uczynił to za namową Stanisława Ostrowskiego, aby wypłacić się z zaciągniętej zaliczki. 

Badacze wskazują na dwa wątki, które były impulsem dla mistrza polskiego naturalizmu, do napisania komedii. Pierwszym był zawód miłosny, którego doznał podczas pobytu w górach miodoborskich nad Zburczem. Sercem poety zawładnęła młoda, ziemiańska panna. Uczucie to było tak silne, że Perzyński bardzo szybko zaproponował jej małżeństwo. Zawód był duży, kiedy ze względu na niski status społeczny wybranka jego serca, odrzuciła oświadczyny. Źródła podają, że przez to bolesne doświadczenie Perzyński zamilkł na blisko rok. Doświadczył biedy. Trudno powiedzieć jak skończyłyby się jego losy, gdyby nie pomoc przyjaciół, którzy pomogli mu w zdobyciu funduszy na napisanie tekstu sztuki. Przez długi czas Perzyński szukał tematu. Pomysł narodził się podczas rozmowy z pewną młodą kobietą, z którą dzielił się wiadomością, że ich wspólny znajomy filtruje z panią X. Rozmówczyni zauważyła, że owa panna powinna być ostrożna, bo skutki ewentualnego rozwodu z małżonkiem byłyby tragiczne. Pochodziła z ubogiej rodziny i to dzięki małżonkowi zapomniała co to znaczy cierpieć niedostatek. Nie powinna być lekkomyślną. Te ostatnie słowa ugrzęzły w wyobraźni Perzyńskiego. Lekkomyślna siostra... Lekkomyślna siostra... Doskonały tytuł komedii! I tak z tytułu powstał utwór. Wspominał po latach Adam Grzymała-Siedlecki. 

Napisanie tekstu zajęło Włodzimierzowi Parzyńskiemu zaledwie dwa tygodnie (wprowadzenie poprawek trwało około dwudziestu dni). Próby trwały sześć dni. 12 listopada 1904 roku odbyła się premiera spektaklu. W latach 1904-1906 sztukę grano dziesięć razy. Pomyślne przyjęcie komedii przez publiczność zagwarantowało kolejne realizacje teatralne. 31 grudnia 1904 roku odbyła się kolejna premiera w Krakowie. 15 stycznia 1905 w Warszawie. Sztuka miała także dwie premiery w Teatrze TV. Pierwszej realizacji w 1974 roku dokonała Krystyna Meissner, drugiej w 1991 roku Andrzej Ziębiński. Agnieszka Glińska, która przyzwyczaiła publiczność do dosć oryginalnych rozwiązań scenicznych z pewnością i tym razem kilkakrotnie zaskoczy, tym bardziej, że akcję dramatu przeniosła w lata trzydzieste. Maria (Agnieszka Glińska) podejmuje decyzję o ucieczce do Wiednia w celu związania się z bogatym arystokratą. Opuszcza męża (Zbigniew Zamachowski) i zaledwie rocznego synka. W wyniku nagłej śmierci kochanka, postanawia powrócić do Warszawy. Decyzja wywołuje sprzeciw rodziny, jednak do czasu, kiedy dowiadują się, że stała się właścicielką pokaźnego majątku. 

"Maria zdecydowała się na wolność. Helena, czyli postać, z którą ja się zmagam, też bardzo by chciała zrobić taki krok. Jest nieszczęśliwa, ponieważ spotkało ją wiele trudnych sytuacji, ale z drugiej strony nie potrafi decydować o sobie. Nigdy nie zdecyduje się na wolność, dlatego tak bardzo nienawidzi tytułowej "Lekkomyślnej siostry". W niej widzi to, czego nie ma sama" - powiedziała Polskiemu Radiu Ewa Konstancja Bułhak, która wcieliła się w postać Heleny. 

Nas scenie pojawią się jeszcze m.in.: Krzysztof Stelmaszyk, Ewa Konstancja Bułhak, Paweł Paprocki, Zbigniew Zamachowski, Agnieszka Glińska, Patrycja Soliman, Piotr Grabowski, Wiesława Niemyska. 

Twórcy premierę spektaklu zaplanowali na 14 lutego 2009 roku na scenie przy Wierzbowej im. Jerzego Grzegorzewskiego w Teatrze Narodowym w Warszawie.

Magdalena Zaliwska
www.polskieradio.pl
13 lutego 2009