Janusz Nowacki (1889 - 1956)

Urodził się 19 maja 1889 w Warszawie. Zmarł 14 lutego 1956 w Warszawie.

Był synem Władysława Nowackiego i Józefy z Podrzebskich. W 1909 ukończył Szkołę Aplikacyjną w Warszawie i zaangażował się do prowadzonego przez Marię Przybyłko teatru w Częstochowie, potem występował w zespole Karola Hoffmana.

Na początku 1910 zorganizował własny zespół, z którym występował w Petersburgu i Dorpacie (styczeń-maj). Od maja do października należał do zespołu Teatru Małego w Warszawie, od listopada 1910 do września 1911 występował w Teatrze "Ogniwo" w Kijowie, w sezonie 1911/12 w Teatrze Komedia w Płocku, a 1912-14 w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie. W czasie I wojny światowej (1914-17) służył w wojsku. Na jesieni 1918 występował w zespole Bronisława Skąpskiego w Mińsku Litewskim i Bobrujsku, w 1918-19 w Teatrze Polskim w Warszawie, 1919-21 w Teatrze im. Słowackiego w Krakowie, w sezonie 1921/22 w Teatrze Polskim w Poznaniu, w 1922-23 w warszawskim Teatrze Rozmaitości, w sezonie 1923/24 w Teatrze im. Fredry w Warszawie; od 1924 w Poznaniu, początkowo (do 1932) w Teatrze Polskim, a w sezonie 1933/34 był dyrektorem Teatru Nowego. W 1932 występował w Toruniu, w 1934 w Grudziądzu i w Gdańsku, w sezonie 1936/37 w Grodnie, a od 1937 do wybuchu III wojny światowej w Teatrze Malickiej w Warszawie (założonym przez aktorkę Marię Malicką), także jako reżyser.

Po wojnie początkowo pracował w zespołach amatorskich, w sezonie 1947/48 w teatrze jeleniogórskim, 1948/ i 49 w Teatrze Polskim w Warszawie, a od 1949 należał do zespołu Teatru Domu Wojska Polskiego w Warszawie. Grał glównie amantów (lekkich, bohaterskich, lirycznych, salonowych i charakterystycznych). Role: Tarudant ("Książę Niezłomny"), Leander ("Solenizant"), Machoń ("Asystent"), Szczęsny ("Horsztyński"), Fedycki ("Ich czworo"), Chlestakow ("Rewizor"), Gustaw ("Śluby panieńskie"), Dziennikarz ("Wesele"), Jagon ("Otello"), Gustaw-Konrad ("Dziady"), Pan Starszy ("Znak"), Dziad ("Wesele").

Występował w filmach polskich. Np. „Kościuszko pod Racławicami" w reżyserii Józefa Lejtesa (1939).

Znany jest także spektakl Teatru Polskiego Radia „Krzyk jarzębiny" Wacława Kubackiego w reżyserii Janusza Warneckiego w którym zagrał rolę Wojciecha (premiera 20 marca 1949).

Źródło: Słownik Biograficzny Teatru Polskiego, FilmPolski, e-teatr.

Opracował Ryszard Klimczak
Dziennik Teatralny
15 lutego 2024