Kapitanie, mój kapitanie

15 kwietnia ruszy Nowa Siła Kuratorska - festiwal studentów Wiedzy o Teatrze Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, w ramach którego realizują własne projekty kuratorskie. Wydarzenia odbędą się w Poznaniu, Kościanie i Szamocinie.

Ponieważ idiomem tegorocznej odsłony festiwalu jest KOMUNIKACJA, rozumiana jako dialog, spotkanie, komunikacja międzypokoleniowa, miejska, intermedialna - jako młodzi kuratorzy pragniemy stworzyć platformę dialogu i wymiany, przestrzeń angażującą społeczności twórców, artystów i uczestników - przedstawicieli różnych pokoleń i profesji. Festiwal jest przede wszystkim szansą zaistnienia dla młodych twórców i artystów, dlatego chcielibyśmy aby nasze działania zostały zauważone przez szerokie grono odbiorców - nawet tych, którzy na co dzień nie korzystają z oferty kulturalnej Poznania. Tegoroczną edycję wyróżnia fakt, że spektakl "Margarete" w reż. Janka Turkowskiego, przedstawiany w ramach projektu "Mijanie", zostanie przetłumaczony na język migowy, dzięki czemu poszerzymy krąg odbiorców grupy dotychczas pomijane. Urozmaiceniem całości jest fakt, że niektóre wydarzenia odbywać się będę w przestrzeni pojazdów komunikacji miejskiej.

Wydarzenia realizowane w ramach pięciu kuratorskich projektów, tj.: Komunikacja, Mijanie, O Kapitanie, mój Kapitanie, nieNasycenie, RE-animacja, RE-patriant, będą miały miejsce w Poznaniu, Kościanie, oraz Szamocinie (tutaj projekt towarzyszący "Wesołkowie").

Realizacja festiwalu odbywa się przy współorganizacji Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz Fundacji Na Rzecz Kultury i Społeczeństwa Obywatelskiego "Cukier Puder".

Nowa Siła Kuratorska (NSK) to festiwal studentów Wiedzy o Teatrze Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu stanowiący ukoronowanie specjalizacji "Interdyscyplinarne Projekty Kuratorskie" prowadzonej przez dr Agatę Siwiak. NSK jest platformą działań teatralnych i interdyscyplinarnych, w ramach której studenci realizują autorskie projekty kuratorskie wokół istotnych kwestii społecznych i estetycznych, dla których medium stają się nowoczesne formy sztuki. Prezentacje odbywają się każdego roku od siedmiu lat. Festiwal staje się działaniem coraz bardziej rozpoznawalnym. Zakotwiczenie projektu na UAM okazało się świetnym punktem wyjścia do poszukiwania kolejnych partnerów, a co za tym idzie - nowej publiczności. Z każdym kolejnym rokiem NSK przyciąga coraz większą rzeszę fanów, co jest świetną reklamą zarówno całej uczelni jak i samej Wiedzy o Teatrze. Bardzo duży wkład w rozwój studenckich projektów kuratorskich mieli zaproszeni artyści, a także partnerzy. Byli to między innymi Mirosław Bałka (światowej sławy artysta, wystawiający swoje prace w najważniejszych galeriach sztuki współczesnej na świecie, m.in. w Tate Modern w Londynie i Museum of Modern Art w Nowym Jorku), Izabella Gustowska (znakomita poznańska artystka video i perfrormerka, profesor Uniwersytetu Artystycznego w Poznaniu), Bożena Keff (dramatopisarka, autorka Utworu o Matce i Ojczyźnie) czy Weronika Szczawińska (reżyserka nominowana w tym roku do "Paszportu Polityki" w kategorii "Teatr").

Nowa Siła Kuratorska wspiera także młodych poznańskich artystów oraz teatry alternatywne. Poprzez Nowa Siłę Kuratorską pragniemy przybliżać ludziom idee uniwersytetu, który nie kojarzy się wyłącznie z salami wykładowymi, ale także z twórczym fermentem i artystyczną kreatywnością. Chcemy pokazać, że Uniwersytet im. Adama Mickiewicza jest otwarty na wszelkie działania kulturotwórcze - dzięki jego pomocy studenci kierunku Wiedza o Teatrze mogą rozwijać skrzydła nie tylko hobbystycznie, ale także stricte zawodowo, przenosząc wiedzę zdobytą w warunkach laboratoryjnych na specjalizacji kształcącej kuratorów i producentów teatralnych w realną przestrzeń działania. Od początków istnienia festiwal jest wspierany finansowo przez nasz Uniwersytet, a przez ostatnie dwa lata mecenasami były także Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego i Urząd Miasta Poznania. Tegoroczną edycję oraz tworzące ją projekty spaja wspólny idiom - KOMUNIKACJA - rozumiana na wiele sposobów: jako dialog, spotkanie, komunikacja międzypokoleniowa, miejska, intermedialna.

Planowany harmonogram wydarzeń:

O KAPITANIE, MÓJ KAPITANIE (15 kwietnia 2015)

Mówienie o mistrzach przez ludzi młodego pokolenia nie jest modne. Wydaje się także, iż nie ma wielu okazji do zbudowania relacji mistrz-uczeń. Bohater filmu Stowarzyszenie Umarłych Poetów to nieszablonowy, inspirujący, wyjątkowy nauczyciel, niewpisujący się w przyjęte standardy. Porzuca wszelkie akceptowane formy nauczania, normy czytania poezji, rwie książki, z którymi się nie zgadza, namawia swoich uczniów do przełamywania stereotypów, ofiarowuje im podmiotowość, pokazuje, że ich idee i słowa mogą zmienić świat: "Spektakl trwa i ty możesz dopisać swoją kwestię". Staje się ich Kapitanem. Mistrzem. Projekt ma stworzyć możliwość innego spotkania studentów z profesorami (Wydziału Filologii Polskiej i Klasycznej UAM) niż skonwencjonalizowana forma wykładu. Aby był rozmową właśnie o mistrzach. Z tymi, którzy dziś są naszymi nauczycielami, porozmawiamy o osobach, które ich kształtowały. Jak bardzo są do nich podobni? Ile im zawdzięczają? Czy się przeciwko nim buntowali? Czy z nimi polemizują? Czy do dziś czują się uczniami? Poprzez nowatorską i interdyscyplinarną formułę reportażu radiowego projekt ma oddziaływać na różne zmysły. Zaangażujemy do tego zadania nie tylko dziennikarza radiowego - Wandę Wasilewską, ale również operatora filmowego oraz osobę odpowiedzialną za ukazanie całego materiału - w formie mappingu 3d. Ta niekonwencjonalna forma w nowatorski sposób zaaranżuje przestrzeń, stwarzając ją na nowo, przez co stanie się ona uczestnikiem całego przedstawienia. Komunikujemy nie tylko pokolenia, łączymy także wiekową przestrzeń Uniwersytetu z zupełnie nowym sposobem ekspresji obrazu i dźwięku, tworząc peformatywny wymiar narracji angażującej odbiorców. Wydarzenie: Instalacja multimedialna zaaranżowana na terenie budynku Collegium Maius UAM w Poznaniu. Partnerzy: Radio Merkury Poznań - Polskie Radio Kuratorka: Pamela Rozemberg

KOMUNIKACJA (7-8 maja 2015)

Projekt Komunikacja bazuje na sztuce performansu i dotyka sfery komunikacji międzyludzkiej w przestrzeni komunikacji miejskiej. Sztandarowym przykładem teatralizacji przestrzeni miejskiej i życia społecznego wśród polskich grup artystycznych jest Akademia Ruchu, której działania były główną inspiracją projektu. Zaproszeni do działania artyści: Łukasz Trusewicz oraz Hubert Wińczyk chętnie wykorzystują potencjał tkwiący w sztuce performansu. Łukasz Trusewicz w swojej twórczości artystycznej wychodzi z doświadczenia rzeźby i instalacji, przenosząc je na grunt akcji performatywnych oraz miejskich interwencji. Interesuje się kwestiami społecznego odbioru sztuki oraz potencjału pamięci historycznej obecnego w różnych miejscach. Różnorodna praktyka twórcza Huberta Wińczyka, oscylująca między innymi wokół performatywnodźwiękowych akcji artystycznych, pozwoli ująć kwestie komunikacji od strony akustycznej. Akcje zaaranżowane w przestrzeni komunikacji miejskiej oparte będą na obserwacjach socjologicznych, co sprawia, że widowiska stworzą możliwość społecznego dialogu oraz rozwoju idei tolerancji i otwartości. Celem projektu jest bowiem obserwacja możliwej interakcji widzów oraz wywołanie zbiorowych działań wspólnotowych wśród odbiorców performansu w tak niekonwencjonalnym miejscu. Projekt pozwoli nam uzyskać informacje o sposobach traktowania przez społeczeństwo zamkniętej przestrzeni komunikacji miejskiej, jaką jest tramwaj, autobus czy też przystanek. Uwieńczeniem przedsięwzięcia będzie wystawa fotograficzna dotykająca tematu komunikacji międzyludzkiej. Wydarzenia: Działania performatywne Łukasza Trusewicza - artystyczne ujecie problematyki komunikowania się w oparciu o technikę lecture performance. Działania performatywno-dźwiekowe Huberta Wińczyka w oparciu o akustyczne obserwacje przestrzeni komunikacji miejskiej. Wystawa fotograficzna o tematyce komunikacji międzyludzkiej - gesty, relacje, zbliżenia. Partnerzy: Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Poznaniu Kuratorki: Wioleta Kuc, Weronika Urban, Emilia Witosławska

(NIE)NASYCENIE (premiera w Kościanie: 24 maja 2015; w Poznaniu: 31 maja 2015)

Projekt przybliży historie ludzi (nie)nasyconych, wciąż pragnących, poszukujących, chcących więcej, a jednocześnie - pełnych życiowego doświadczenia i chętnych do dzielenia się nim. Z pomocą artystki Evy Rufo, działającej na polu teatralnym, tanecznym i uniwersyteckim, oraz aktora teatralnego Marcina Kęszyckiego, seniorzy ze Stowarzyszenia Dodajmy Życia Do Lat w Kościanie na podstawie swoich przeżyć stworzą spektakl. Impulsem do ich teatralizacji będzie Cuentacuentos, hiszpański zwyczaj opowiadania krótkich historii, który pojawił się w latach 50. w Barcelonie, aby zachęcić ludzi do czytania książek. Od tego czasu historie wędrowały przez przytułki, domy kultury, więzienia, bary i ulice. Wiele hiszpańskich pubów ma swoją godzinę Cuentacuentos, a miasta organizują festiwale, w czasie których słuchacze zostają oczarowani magią słowa, pozwalającego im na podróże do świata wyobraźni i marzeń. W ramach naszego festiwalu prezentacja bazującego na opowieściach seniorów spektaklu odbędzie się w Gminnym Ośrodku Kultury w Kościanie oraz - zgodnie z hiszpańską tradycją - w zachęcającej do rozmów przestrzeni Klubokawiarni festiwalowej Nowa Czytelnia. Ideą projektu jest pokazanie, iż osoby starsze mogą być nie tylko krytycznymi obserwatorami sztuki, ale i jej aktywnymi twórcami. Współpraca z seniorami będzie inspiracją także dla młodej artystki, Aleksandry Janz, która - wykorzystując techniki sztuk wizualnych - stworzy instalację pod znaczącym tytułem Kto ogłosił, że mijamy?. Wydarzenia:Prezentacja spektaklu warsztatowego w Kościanie. Prezentacja spektaklu warsztatowego w Poznaniu. Instalacja Kto ogłosił, że mijamy? Aleksandry Janz, wykorzystująca techniki sztuk wizualnych. Partnerzy: Kościański Ośrodek Kultury Klubokawiarnia Nowa Czytelnia Stowarzyszenie Dodajmy Życia Do Lat Kuratorzy: Aldona Bartkowiak, Klaudia Staśkowska, Michał Gondek

RE-ANIMACJA, RE-PATRIANT (10 czerwca 2015)

Bywa, że historia naszych przodków jest jak skrywana blizna. Projekt RE-animacja, RE-patriant ma tę bliznę wydobyć na światło dzienne. Dotyczy ona Collegium Maius w Poznaniu i powstałej tam w kwietniu 1886 roku Komisji Kolonizacyjnej. Będziemy reanimować historie ludzi i budynku. Będziemy reanimować losy repatriantów. Nasz projekt powstaje z dala od postromantycznego resentymentu, nie wżera się w trzewia i nie bije się w pierś. Jest dumny z losów tych ludzi. RE-animacja, RE-patriant jest tworem intermedialnym. Jego forma przewiduje połączenie teatru i sztuki komiksu. Obejmuje więc słowo mówione i rysowane. Chcemy uzyskać efekt synchronizacji tych dziedzin. Pragniemy zaprezentować sztukę komiksową, która pozostaje sztuką niszową. Jej połączenie z teatrem, utworzy hybrydę i stworzy nową jakość w sztuce. Projekt pokaże podobieństwa w przesiedleniu ludzi do usunięcia rzeźb z kopuły Collegium Maius. Rzeźby, które zniknęły po II wojnie symbolizują dla nas tych, którzy w podobny sposób zostali siłą usunięci z ziem Wielkopolski i Poznania. Naszą rolą jest, na podstawie zebranych historii, przypomnienie ich losów. Do współpracy zostali zaproszeni więc: reżyser teatralny (Kuba Kapral), aktorzy oraz artyści komiksowi. Miejsce premiery to hol główny Collegium Maius. Aktorzy poprzez swoje sceniczne działania opowiedzą historie wysiedlonych kobiet, a artyści komiksowi będą na żywo uzupełniać obraz rysunkiem. W rezultacie osiągnięta zostanie spójna całość, która otwiera nowe perspektywy odbiorczo-poznawcze. Osoby zainteresowane sztuką komiksu poznają historię przesiedlanych kobiet, a pasjonaci historii zobaczą sztukę komiksu w nietypowej odsłonie. Dlatego też na premierę zostaną zaproszone dwie szkoły - z Wrześni i Nowego Tomyśla, aby takie ujęcie sztuki propagować również wśród młodzieży z mniejszych miejscowości. Projekt ten niesie za sobą nie tylko doznania artystyczne, ale także posiada szeroką wartość edukacyjną. Powstałe w ramach spektaklu komiksy zostaną wystawione w pubie Nowa Czytelnia. Wystawa będzie trwała aż do końca festiwalu. Wydarzenie: Premiera spektaklu intermedialnego łączącego teatr i sztukę komiksu. Partnerzy: Uniwersytet Artystyczny w Poznaniu Kuratorzy: Arnold Prządka, Aleksandra Henglewska, Karolina Nowicka, Kaja Pisarczyk

MIJANIE (18-21 czerwca 2015)

Projekt "Mijanie" skierowany jest do każdego mijanego, mijającego i przemijającego. Ma on na celu zwrócenie uwagi na mijanie w różnych, całkiem codziennych kontekstach - na przejściu dla pieszych, na ulicy, a nawet w trakcie rozmowy. Niezależnie jednak od tego, dokąd zmierzamy, zawsze podlegli jesteśmy czasowi. Na nasz projekt składa się pięć, tematycznie powiązanych ze sobą części, a miejsca, w których będą odbywać się poszczególne akcje, wytyczają chwilowy - przemijający - szlak na mapie miasta, wpisując się zarazem w ideę projektu obejmującą miejsce, czas oraz na płaszczyznę społeczną. Performatywny obraz codziennego miasta, jaki proponujemy, jest unikalny nie tylko z powodu wielopoziomowego pomysłu leżącego u jego podstaw, ale także dlatego, że każdy może w jego tworzeniu wziąć udział. Zanim minie czas. Wydarzenia: Wszystkie rodzaje śmierci Dwudniowe seminarium mistrzowskie poprowadzone przez Artura Pałygę, jednego z głównych dramaturgów w Polsce. Laureat Gdyńskiej Nagrody Dramaturgicznej odsłoni tajniki zatrzymywania postaci i sytuacji w słowie, odwołując się do swojego bogatego doświadczenia dramaturgicznego. Unieruchomienie w języku jest zarazem pewną formą uśmiercenia, a bohaterowie pozornie zatrzymani w miejscu mijają, ponieważ po pewnym czasie wymykają się pamięci i interpretacji. Pozorna stałość pozostaje zatem efektem kolejnych aktów performatywnych i właśnie temu zjawisku poświęcone będą wykłady mistrzowskie Pałygi.

"Margarete"

Spektakl Janka Turkowskiego, pokazujący, jak nie dopuścić do tego, by historia czyjegoś życia przeminęła. Nagrane na taśmie 8mm prywatne filmy odnalezione na jednym z niemieckich pchlich targów stały się dla niego impulsem do zbadania osobistej historii, zwrócenia wspomnień właścicielce, ale też do podzielenia się nimi z innymi. Wspólnie z Turkowskim widzowie wyruszą w "podróż śledczą" po wspomnieniach tajemniczej Margarete Ruhbe, szukając w jej historii wyjątkowości. Przedstawienie jest niezwykłym świadectwem przywracania pamięci i historii właśnie dzięki takim "małym" narracjom. Dyskusja, która jest integralną częścią spektaklu, stwarza pole do wymiany poglądów i spostrzeżeń na temat trendu współczesnego teatru do zajmowania się pamięcią i historią w wymiarze jednostkowym.

---

"Dźwiękowiązałka - Wehikuł (Bez)czasu"

Plenerowy spektakl Sambora Dudzińskiego, oparty na interakcji z widzami, wykorzystujący skonstruowaną przez niego machinę grającą oraz lalki. Artysta pojawi się w przestrzeni miejskiej z rozmysłem zaburzając codzienną rutynę i zmuszając przechodniów do odkrycia, co dzieje się wokół nich oraz do wspólnego tworzenia. Spektakl w dużej mierze opiera się bowiem na improwizacji, której ramy nadają właśnie widzowie. Z Dźwiękowiązałką połączona będzie akcja wyprowadzenia lalek na spacer, przygotowana we współpracy z Markiem Waszkielem, dyrektorem Teatru Animacji w Poznaniu i wykładowcą Akademii Teatralnej. Lalka - symbol przemijania, jest jednak równocześnie przedmiotem ciągle mającym w sobie cząstkę życia, tylko czekającą na ponowne wezwanie. Dlatego przywrócimy je choć na chwilę do życia, wydobędziemy z zamknięcia w magazynach, by przyłączyły się do przejazdu Wehikułu (Bez)czasu. Partnerzy: Teatr Polski w Poznaniu Teatr Animacji w Poznaniu Centrum Sztuki Dziecka w Poznaniu Migaj.eu Kuratorki: Joanna Grześkowiak, Agnieszka Misiewicz, Joanna Żabnicka

Finał (21.06.2015 r.):

Zwieńczeniem festiwalu będzie finisaż wystawy komiksów powstałych w ramach projektu REanimacja, RE-patriant, odbywający się w klubie festiwalowym - Nowej Czytelni.

Wydarzenie towarzyszące:

WESOŁKOWIE (21-22 lipca 2015) Wesołkowie pojawili się w Polsce w XIV wieku. Łączyli się w grupy i przemierzając miasta zabawiali zebraną publiczność przedstawieniami z elementami cyrkowymi. Wychodząc od tej tradycji, przeobrażonej przez wieki w formułę Nowego Cyrku, chcemy zderzyć ją z teatrem lalek, jak i współczesną formą myślenia o tej dziedzinie sztuki, aby uzyskać nową i niepowtarzalną jakość. Projekt Wesołkowie zakłada partnerską współpracę z podopiecznymi Domu Dziecka w Szamocinie, a także innymi małymi mieszkańcami tegoż miasteczka, jako pełnoprawnymi artystami w projekcie, który da szansę na integrację społeczności i twórcze spędzenie czasu. Przez lata Luba Zarembińska, założycielka i animatorka Stacji Szamocin, wypracowała autorską formę teatru lalkowego zaangażowanego społecznie. Pragniemy ją zestawić z koncepcją Nowego Cyrku reprezentowaną przez Jacka Timingeriu - młodego reżysera, absolwenta Wrocławskiego Wydziału Lalkarskiego.

Wydarzenie: Spektakl zawierający elementy Nowego Cyrku i teatru przedmiotu. Organizator: Stowarzyszenie Edukacyjno-Teatralne "Stacja Szamocin" Kuratorki: Natalia Gorzelańczyk, Aleksandra Małecka, Marta Paczka, Dagmara Skwarek



(-)
Materiał Teatru
4 kwietnia 2015