Na kogo nie chcemy patrzeć?

Performans Teatru 21 „PokaZ’ w reżyserii Justyny Wielgus zostanie zaprezentowany warszawskiej publiczności po prawie dwuletniej przerwie. Siedmioro performerów z Polski i Portugalii bada w nim procesy wykluczania nienormatywnych ciał z przestrzeni publicznej. Jedyne pokazy w tym roku odbędą się 13 i 14 października 2021 w Centrum Kreatywności Targowa.

„Na kogo nie chcemy patrzeć w przestrzeni publicznej?" – takie pytanie zadane zostało grupie ankietowanych osób w badaniu socjologicznym zamówionym przez Teatr 21. Jego wyniki posłużyły twórcom i twórczyniom performansu „PokaZ" do stworzenia sytuacji scenicznej, w której widzowie mogą skonfrontować się z obrazami powszechnie odrzucanymi z przestrzeni wspólnej i poddać refleksji sam proces patrzenia na innych. Performans "PokaZ" to spotkanie z osobami, które z różnych względów przyciągają intensywne spojrzenia i nie wpisują się we współczesną cielesną oraz społeczną normę. Siódemka artystów i artystek z obszaru teatru, tańca i performansu zaprosi widzów do stworzenia unikatowej sytuacji performatywnej. Napięcia będą wyznaczane przez relacje oparte na patrzeniu, na różnych sposobach interakcji oraz strategiach zachowań związanych z tym, jak widzimy siebie i innych. Przywołując dzieła sztuki tematyzujące spojrzenie, odwołując się do ujęcia naukowego, medycznego i konsumenckiego, artyści zadają pytania o to, co wyznacza granice ludzkiej różnorodności. Realizacji jakich obrazów oczekuje się od przedstawicieli określonych grup społecznych? Jakie widoki uznaje się za niedopuszczalne, a jakie jedynie za nietypowe? Jak wizualne oczekiwania realizują się w języku, którym się ze sobą porozumiewamy? Jedną z performerek współtworzących performans jest portugalska artystka, tancerka i poetka Diana Bastos Niepce, która w Teatrze 21 realizowała swoją rezydencję artystyczną.

- Miałam okazję pracować z niesamowitymi polskimi artystami. Każdy i każda z nas z własną specyfiką i unikalnymi ciałami, pracowaliśmy razem, by zbadać, w jaki sposób ludzie są wykluczani ze społeczeństwa, jak przebiega marginalizacja i jakie wzorce zachowań wzmacniają te społeczne bariery. Chciałam stworzyć dzieło, która odzwierciedlałoby zarówno piękno, jak i przemoc ciał z marginesu oraz to, jak te wyjątkowe ciała mają kluczowe znaczenie dla kultury - wspomina pracę nad powstawaniem performansu „PokaZ" Diana Bastos Niepce.

Premiera „PokaZ-u" odbyła się w w grudniu 2019 w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki, w ramach realizowanego przez Teatr 21 i Centrum Sztuki Włączającej sezonu „GAP SIĘ!", który w całości poświęcony był refleksji związanej z widocznością osób z niepełnosprawnościami w przestrzeni publicznej. Ze względu na pandemię koronawirusa performans dopiero teraz może wrócić do repertuaru. „PokaZ" zostanie zaprezentowany publiczności 13, 14 października 2021 o godz. 19:00 w Centrum Kreatywności Targowa (ul. Targowa 56, Warszawa). Widzowie sami decydują o tym ile zapłacą za bilet na to wydarzenie (minimalna cena to 20 zł). Bilety można kupić na stronie teatr21.pl oraz na portalu ewejsciowki.pl. Wpływy z biletów przeznaczone zostaną na statutową działalność Teatru 21 oraz na remont jego pierwszej siedziby i otwarcie Centrum Sztuki Włączającej.

Wydarzenie rekomendowane jest dla widzów od 16 roku życia. Organizatorzy zapewniają tłumaczenie na polski język migowy (PJM).

Jakub Drzewiecki
Materiał nadesłany
11 października 2021