O warzeniu, czyli gotowaniu

Trwają próby do spektaklu „Rajcula warzy”, pierwszej w historii realizacji scenicznej tekstu wyróżnionego w Konkursie na Jednoaktówkę po śląsku. Autorką i reżyserką jest Alina Moś-Kerger, występuje Joanna Wawrzyńska. Premiera 11 lipca 2014 w ramach imprezy Lato w Malarni w Teatrze Śląskim w Katowicach.

Rajcula to po polsku gadatliwa kobieta, warzyć znaczy gotować. A monodram „Rajcula warzy" to siedem tradycyjnych śląskich dań i siedem zasłyszanych w śląskich kuchniach historii, czyli monolog młodej Górnoślązaczki, która uprzyjemnia sobie życie gotując, a gotowanie umila łosprawianiem.

Są więc przepisy i na żur żyniaty, i oberiba, karminadle, kreple i krupnioki, ale i historia miłosna z wojną w tle, wspomnienie z dzieciństwa małego rojbra, czy sekretna - sprawdzona! - receptura na żur doprawiony afrodyzjakami. I gdzieś wciąż majaczące pytanie: czy warto gotować, gdy nie ma dla kogo? Czy archetypiczna śląska gospodyni, która "warzy ino do siebie" ma jeszcze cokolwiek wspólnego z archetypem?

Monodram „Rajcula warzy" to inscenizacja tekstu Aliny Moś-Kerger, wyróżnionego w Konkursie na Jednoaktówkę po śląsku w 2013 roku i pierwsza w historii tego konkursu realizacja sceniczna autorskiego tekstu w gwarze śląskiej.

- Tekst powstał z miłości do Śląska i do gotowania. Często jest przecież tak, że konkretne smaki czy zapachy, przywodzą na myśl konkretne wspomnienia, nawet jeśli są to wspomnienia o czyichś wspomnieniach - mówi autorka i dodaje – Większość historii opowiadanych w tej jednoaktówce jest autentyczna, zasłyszana w prawdziwych śląskich kuchniach, na przykład w kuchni mojej babci.

Tytułową rajculę zagra Joanna Wawrzyńska, absolwentka studium aktorskiego przy Teatrze Śląskim w Katowicach, która zdała egzamin eksternistyczny dla aktorów dramatu w Związku Artystów Scen Polskich w Warszawie, współpracująca m.in. z teatrami Śląskim ("Iwona, księżniczka Burgunda") i Żelaznym ("Ballada o bezpańskiej suce i gołębiu", "Jeśli pragniesz kobiety, to ją porwij") w Katowicach.

- Pierwszy raz w życiu wystąpię sama na scenie i pierwszy raz nie będę używać polszczyzny – śmieje się aktorka. - Gwara śląska na scenie to duże wyzwanie. To, co przychodzi mi naturalnie w prywatnych rozmowach, w warunkach teatralnych przestaje być takie łatwe. A przecież śląska gwara jest piękna, szkoda by stosować ją tylko w pieleszach domowych.

Organizacją produkcji i reżyserią spektaklu zajmuje się Alina Moś-Kerger, finalistka XX Ogólnopolskiego Konkursu na Wystawienie Sztuki Współczesnej, reżyserka m.in. spektakli „Karin Stanek" (Młoda Scena Teatru Korez) czy „Ony" (Teatr im. J. Osterwy w Gorzowie Wlkp.). Scenografię do spektaklu przygotowuje Paulina Biskup, studentka na wydziale grafiki Wyższej Szkoły Technologii Informatycznych w Katowicach, a fotografie i fotosy - Anna Kowalczyk, autorka głośnego projektu fotograficznego Projekt Metropolitanin, którego efektem był kalendarz z portretami 12 "mężczyzn z węgla".

Współproducentem spektaklu jest Instytucja Kultury Katowice Miasto Ogrodów, a partnerami Gryfnie.pl i Muzeum Górnośląskie w Bytomiu (gospodarz wystawy "Przy kuchennym stole - wnętrza i smaki kuchni śląskiej", kurator: Anna Grabińska-Szczęśniak). Patronat medialny nad wydarzeniem objęły: Gazeta Wyborcza, Radio Fest, Inqubator Teatralny oraz portale Teatr Dla Was i Teraz Teatr. Prapremierowy pokaz odbędzie się 11 lipca 2014, kolejny - 26 lipca 2014, oba w ramach imprezy Lato w Malarni w Teatrze Śląskim. Bilety można już kupować na www.teatrslaski.art.pl.

(-)
Materiał Teatru
21 czerwca 2014