Philip Glass (1937)

Dzięki swoim operom, symfoniom i kompozycjom dla swojego zespołu oraz współpracy z wieloma artystami, jak Twyla Tharp, Allen Ginsberg, Woody Allen oraz David Bowie, Philip Glass wywarł niezwykły i bezprecedensowy wpływ na życie muzyczne i intelektualne swoich czasów.

Jego dzieła, m.in. Einstein on the Beach, Satyagraha, Akhnaten, The Voyage, są wystawiane przez renomowane opery na całym świecie. Glass skomponował muzykę dla teatru eksperymentalnego oraz do nagradzanych przez Akademię takich filmów, jak Godziny i Kundun – życie Dalaj Lamy Martina Scorsese, a Koyaanisqatsi, pierwszy film z udziałem Godfreya Reggio i Philip Glass Ensemble, może być najbardziej radykalnym i wpływowym połączeniem dźwięku i wizji od czasu Fantazji. Jego osobiste i zawodowe powiązania ze znanymi na całym świecie czołowymi artystami muzyki rockowej i pop sięgają lat 60. XX w., w tym początki współpracy z artystą Robertem Wilsonem. Glass jest pierwszym kompozytorem, który zdobył szeroką, wielopokoleniową publiczność zarówno w operze, jak i na sali koncertowej, a także w świecie tańca, filmie i muzyki popularnej.

Urodził się 31 stycznia 1937 w Baltimore, gdzie dorastał. Studiował na Uniwersytecie w Chicago, a następnie uczył się w Juilliard School i w Aspen u Dariusa Milhauda. Niezadowolony z tego, co wówczas uchodziło za muzykę współczesną, przeprowadził się do Europy, gdzie studiował pod kierunkiem legendarnej pedagog Nadii Boulanger (uczącej również Aarona Coplanda, Virgila Thomsona i Quincy'ego Jonesa) oraz ściśle współpracował z wirtuozem gry na sitarze i kompozytorem Ravim Shankarem. W 1967 r. wrócił do Nowego Jorku i założył Philip Glass Ensemble – zespół składający się z siedmiu muzyków grających na instrumentach klawiszowych i różnych instrumentach dętych drewnianych, wzmacnianych i przepuszczanych przez mikser.

Nowy styl muzyczny rozwijany przez Glassa został nazwany minimalizmem. Sam Glass woli mówić o sobie jako kompozytorze „muzyki o powtarzalnych strukturach". Duża część jego wczesnej twórczości opierała się na rozbudowanym powtórzeniu krótkich, zgrabnych fragmentów melodycznych, splecionych w tkaninę wrażeń słuchowych. Inaczej mówiąc, zanurzały słuchacza w oceanie wszechogarniających, burzących, zmieniających i rozwijających się dźwięków.

W ciągu 25 lat Glass skomponował ponad dwadzieścia dużych i małych oper, dziesięć symfonii, dwa koncerty fortepianowe oraz koncerty dla kwartetu składającego się ze skrzypiec, z fortepianu, kotłów i saksofonu, dla orkiestry i kwartetów smyczkowych, a także stale zwiększającą się liczbę dzieł na fortepian i organy solo. Napisał ścieżki dźwiękowe do filmów, począwszy od nowych partytur dla stylizowanej klasyki Jeana Cocteau, a skończywszy na filmie dokumentalnym Errola Morrisa, opowiadającym o byłym sekretarzu obrony USA Robercie McNamarze. Współpracował m.in. z artystami tej miary, co Paul Simon, Linda Ronstadt, Yo-Yo Ma i Doris Lessing. Prowadzi wykłady i warsztaty, daje solowe występy na keyboardzie na całym świecie, a także regularnie występuje z Philip Glass Ensemble.



Magdalena Jagiełło-Kmieciak
Materiał Opery
28 grudnia 2018
Spektakle
Proces
Portrety
Philip Glass