Pola Raksa (1941)

Urodziła się 14 kwietnia w Lidzie (II Rzeczpospolita, pod okupacją ZSRR, dziś Białoruś), w 1941 r.

W rodzinnym domu spędziła tylko pierwsze dwa lata swego życia, bo w 1943 r. jej rodzice podjęli decyzję o wyjeździe (ucieczce) do Polski. Po II wojnie światowej państwo Raksowie razem z córką zamieszkali we Wrocławiu, w Leśnicy.

Jest absolwentką I Liceum Ogólnokształcącego we Wrocławiu. Kariera Poli Raksy zaczęła się pod koniec lat 50., kiedy jej twarz pojawiła się na okładce tygodnika „Dookoła świata". Uroda młodej dziewczyny zwróciła uwagę Marii Kaniewskiej, reżyserki kompletującej obsadę do reżyserowanego przez siebie filmu „Szatan z siódmej klasy". Zaproponowała jej rolę Wandy. Film miał premierę 25 listopada 1960. W tym czasie Pola Raksa była studentką polonistyki na Uniwersytecie Wrocławskim.
Zagrała w ponad dwudziestu filmach m. in. „Rozwodów nie będzie" (1963), „Intryga i miłość" (1964), „Popioły" (1965) i „Uprowadzenie Agaty" (1993), a także w kilku serialach filmowych: „Kapitan Sowa na tropie", „Czterej pancerni i pies" oraz „Tulipan".

W 1960 roku dostała dość dużą rolę w innym jeszcze filmie. W rezultacie przerwała studia polonistyczne i rozpoczęła naukę na Wydziale Aktorskim PWSFTviT w Łodzi. Ukończyła szkołę w 1964 r. i do 1968 r. była aktorką łódzkiego Teatru Powszechnego (zadebiutowała 6 marca 1964). W 1968 r. przeniosła się do warszawskiego Teatru Współczesnego, gdzie występowała do 1986.

Do końca lat 80. pojawiała się też na scenie Teatru TV. Po latach przerwy zagrała w 1993 r. w filmie Uprowadzenie Agaty, i – jak dotychczas – była to jej ostatnia rola filmowa. Z kolei jej ostatnim występem teatralnym był udział w 1997 r. w spektaklu Teatru Dramatycznego w Warszawie (były to „Listy naszych czytelników" Zbigniewa Herberta w reżyserii Zdzisława Wardejna).

Grała także w Teatrze Polskiego Radia „Kłopoty z Heraklesem", „Orion", „Perypetie Heraklesa" w reż. Jana Koechera i „Okupie" w reż. Wojciecha Zeidlera.

Obecnie Pola Raksa nie pracuje jako aktorka. Zajmuje się natomiast różnymi formami plastyki (w tym również strojami). Jej dziełem były kostiumy w recitalu Ewy Błaszczyk w Teatrze Studio w Warszawie (1999). Od początku 1998 r. przez kilka kolejnych lat prowadziła w „Rzeczpospolitej" rubrykę o modzie.

Była żoną Andrzeja Kostenki (reżyser, scenarzysta, operator filmowy), z którym ma syna Marcina.

Nagrody i odznaczenia:

1965 - II Telewizyjny Festiwal Teatrów Dramatycznych - nagroda za rolę Julii w przedstawieniu "Romeo i Julia" Williama Shakespeare'a w Teatrze Powszechnym w Łodzi
1967 - Srebrna Maska w plebiscycie "Expressu Wieczornego" na najpopularniejszą aktorkę w roku 1966
1967 - nagroda MON I stopnia (zespołowa) dla realizatorów filmu "Czterej pancerni i pies"
1968 - Srebrna Maska w plebiscycie "Expressu Wieczornego" dla najpopularniejszej aktorki w roku 1967
1970Srebrna Maska - nagroda w plebiscycie czytelników "Expressu Wieczornego" na najpopularniejszą aktorkę - w roku 1969
1971 - Srebrna Maska - nagroda w plebiscycie czytelników "Expressu Wieczornego" na najpopularniejszą aktorkę w roku 1970
1974 - Złoty Krzyż Zasługi
1979 - Zasłużony Działacz Kultury

Źródła: E-teatr, Wikipedia, FilmPolski

Opracował Ryszard Klimczak
Dziennik Teatralny
15 kwietnia 2024