Rue Ordener, rue Labat

„Kofman. Podwójne wiązanie" to niesamowity spektakl przybliżający twórczość oraz biografię zapomnianej filozofki – S. Kofman. Twórcy z zaangażowaniem ukazują trudne losy jej dzieciństwa; rozdarcie pomiędzy dwoma matkami, przymus dostosowania się do panujących dyskursów, walkę o własne marzenia oraz rozpacz i samotność wobec własnej tożsamości.

Sarah Kofman, francuska filozofka, eseistka i profesorka Sorbony, bliska współpracownica Jacques'a Derridy i Gilles'a Deleuze'a – wszystkie te informacje zdają się jedynie pustymi elementami starającymi się (nieskutecznie) opisać jej osobę. Filozofka bowiem przez całe życie zmagała się z próbą odkrycia i dotarcia do własnej tożsamości, a co za tym idzie, do wyzwolenia się z kajdan dyskursów i definicji. Pomimo niezwykłej płodności literackiej, a także nader bogatej pracy intelektualnej, po dziś dzień jej działalność, jak i osoba, zdają się skryte w cieniu zapomnienia.

Twórcy, wykorzystując autobiografię Kofman, starają się uchwycić jej osobę; wewnętrzne rozdarcie tożsamościowe, niesamowity intelekt, a także bezustannie towarzyszące jej demony. Spektakl tym samym stara się przybliżyć polskiej publiczności postać filozofki, równocześnie pobudzając do refleksji nad problemem autentyczności, tożsamości oraz próby wyzwolenia się z kajdan dyskursów oraz cudzej narracji.

„Kofman. Podwójne wiązanie" głównie koncentruje się na ukazaniu rozdarcia bohaterki pomiędzy ulicą Ordener, gdzie mieszkała wraz z ortodoksyjną matką i rodzeństwem, a mieszkaniem przy ulicy Labat, gdzie w czasie wojny ukrywała się wraz z matką u francuskiej katoliczki. Te dwie ulice, będące dla Kofamn symbolami skrajnie odmiennych systemów wartości oraz wspomnień, staną się następnie piętnem, z którego nie uda jej się wyzwolić do końca swojego życia.

Rozdarcie pomiędzy dwoma kobietami aspirującymi do roli matki, wymóg dostosowania się do nowej tożsamości, balansowanie pomiędzy różnymi światopoglądami, a także przemoc i gwałt na duszy i umyśle, to jedynie kilka z elementów składających się na dzieciństwo i młodość Kofman. Twórcy, wykorzystując tragiczne losy filozofki, starają się tym samym zarówno przybliżyć jej autobiografię, jak i ukazać ciężar traumy oraz uwikłania w opresyjną rzeczywistość, jakiej doświadcza jednostka.

Co za tym idzie, spektakl „Kofman. Podwójne wiązanie" stanowi hołd dla zapomnianej filozofki. Sztuka stara się odnaleźć osobę Kofman pośród wielu zakrywających ją słów i zdarzeń oraz ukazać jej skomplikowaną tożsamość oraz bogactwo intelektualne. Twórcy, z wrażliwością i zaangażowaniem, odkrywają przed widzem trudną przeszłość filozofki odsłaniając tym samym część jej osoby.

Spektakl stanowi zatem nader interesującą próbę zmierzenia się z autobiografią Kofman, pobudzając do refleksji na temat autentyczności, tożsamości oraz traumy.

Aleksandra Sierka
Dziennik Teatralny Wielkopolska
27 czerwca 2025