Sekwencja na pięciolinii

21 września w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie na Dużej Scenie odbędzie się prapremiera polska sztuki Toma Stopparda z muzyką André Previna w reżyserii Jarosława Kiliana pt. Pacjent EGBDF (Every Good Boy Deserves Favour).

Pacjent EGBDF (Every Good Boy Deserves Favour) to sztuka na 6 aktorów i orkiestrę dedykowana Wiktorowi Fajnbergowi i Władimirowi Bukowskiemu. Angielski tytuł sztuki to tzw. mnemonik, czyli krótkie zdanie lub wierszyk, który pomaga zapamiętać początkującym muzykom sekwencję nut na kolejnych liniach pięciolinii: e, g, b, d i f czyli mi, sol, si, re, fa.

Tom Stoppard to brytyjski dramatopisarz i scenarzysta czeskiego pochodzenia. Popularność i uznanie przyniosła mu napisana w 1967 roku sztuka Rosencrantz i Guildernstern nie żyją (wyróżniona m.in. prestiżową Tony Award). Dwadzieścia trzy lata później wyreżyserował na jej podstawie film, którym wygrał MFF w Wenecji. W rolach głównych wystąpili Gary Oldman i Tim Roth. Do innych najważniejszych utworów dramatycznych Stopparda należą: Trawestacje (1974), Noc i dzień (1978), Arkadia (1993), Wynalazek miłości (1997), Rock’n’Roll (2006).

Jako scenarzysta współpracował z wieloma wybitnymi reżyserami filmowymi, m.in. z R. W. Fassbinderem (Desperacja), Stevenem Spielbergiem (Imperium Słońca), Paulem Greengrassem (Ultimatum Bourne’a), Fredem Schepisim (Wydział Rosja) i Robertem Bentonem (Billy Bathgate). W 1986 roku, za napisany wspólnie z Terrym Gillliamem i Charlesem McKeownem scenariusz do filmu Brazil, otrzymał nominację do Oscara. Nominację zamienił na wygraną trzynaście lat później, gdy Akademia nagrodziła go za scenariusz do Zakochanego Szekspira Johna Maddena. Film okazał się prawdziwym sukcesem i otrzymał siedem Oscarów, a Stoppard za swój scenariusz (napisany wspólnie z Markiem Normanem) nagrodzony został także Złotym Globem, Srebrnym Niedźwiedziem na Berlinale, Nagrodami Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych i Amerykańskiej Gildii Scenarzystów.

Prapremiera sztuki Every Good Boy Deserves Favour (Pacjent EGBDF) w reżyserii Trevora Nunna odbyła się w 1977 roku w Royal Festival Hall w Londynie. Dużym sukcesem okazała się inscenizacja w National Theatre w Londynie w 2009 roku.

Przedstawienie w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie jest polską prapremierą tego utworu.
„Pacjent EGBDF (Every Good Boy Deserves Favour)”, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie.

André Previn to dyrygent, kompozytor i pianista. Urodził się w Berlinie, z którego w wieku 10 lat wyjechał do USA. Jako niespełna dwudziestolatek zatrudniony został przez wytwórnię Metro-Goldwyn-Mayer jako kompozytor i kierownik orkiestr nagrywających muzykę do filmów. Obecnie koncertuje i nagrywa z największymi orkiestrami na świecie, m.in. z Boston Symphony Orchestra, New York Philharmonic, Vienna Philharmonic. Pełnił funkcje dyrektora artystycznego orkiestr: Houston Symphony, London Symphony, Los Angeles Philharmonic i Pittsburgh Symphony. Jako pianista nagrywa i koncertuje m.in. z Renée Fleming, Barbarą Bonney, Anne-Sophie Mutter i Lynn Harrell. Jego pierwsza opera Tramwaj zwany pożądaniem wg sztuki T. Williamsa nagrodzona została w 1998 roku Grand Prix du Disque. W 2009 roku, z okazji 80 urodzin Previna, w prestiżowej Carnegie Hall odbyły się cztery koncerty przybliżające niezwykle bogaty i różnorodny dorobek artysty. Previn jest autorem muzyki do kilkudziesięciu filmów; za cztery z nich nagrodzony został Oscarem: Gigi (1958), Porgy i Bess (1959), Słodka Irma (1963) i My Fair Lady (1964).

Jarosław Kilian w latach 1999–2010 był dyrektorem artystycznym Teatru Polskiego w Warszawie. Jest dziekanem Wydziału Reżyserii warszawskiej Akademii Teatralnej oraz wykładowcą Collegium Civitas. Jest absolwentem historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim i reżyserii w PWST w Warszawie, stażystą u Petera Brooka w Wiedniu. Od 1990 roku pracuje w teatrach dramatycznych i operowych w całej Polsce. Jako reżyser inscenizuje dramaty klasyczne, polski dramat romantyczny, sztuki współczesne, a także widowiska dla dzieci. Reżyser oper (Moniuszki, Czyża, Rudzińskiego) oraz widowisk plenerowych. Współautor cyklu Muzyka łagodzi obyczaje w TVP. W swoim dorobku ma ponad 40 spektakli teatralnych, widowisk plenerowych i telewizyjnych. Tłumacz z j. angielskiego i j. francuskiego książek z dziedziny historii sztuki oraz literatury dla dzieci. Do jego ważniejszych realizacji teatralnych należą: Komedia omyłek W. Szekspira, Balladyna J. Słowackiego, Kartoteka T. Różewicza, Pastorałka L. Schillera, Sen nocy letniej W. Szekspira, Igraszki z diabłem J. Drdy, Zielona Gęś wg K. I. Gałczyńskiego, Don Juan Moliera, Przygody Sindbada Żeglarza wg B. Leśmiana, Burza W. Szekspira, Odyseja wg Homera, Jak wam się podoba W. Szekspira, Zemsta A. Fredry, Opowieść zimowa W. Szekspira oraz autorski spektakl Pinokio wg C. Collodiego. Ostatnio w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie wyreżyserował Czarnoksiężnika z krainy Oz L. F. Bauma.

Nauczycielka w sztuce mówi, że nie wrócą już dawne, złe czasy pokazowych procesów i egzekucji epoki stalinowskiej. W 1991 roku, kiedy przestał istnieć Związek Sowiecki, wiedziałaby już dostatecznie dużo, by powiedzieć, że i jej życie to były dawne, złe czasy. Ale w XXI wieku dawne, złe czasy nadal trwają. Od 1992 roku zabójstwa polityczne w Rosji stały się czymś powszechnym. Zamordowano około pięćdziesięciu dziennikarzy.
Tom Stoppard, fragment wstępu autora do brytyjskiego wydania sztuki z 1978 i 2009 roku

(-)
Materiały Teatru
21 września 2012