Aktorstwo hojne dla widza

 Grzegorz Giedrys: W przyszłym roku - prawdopodobnie 27 marca w czasie obchodów Międzynarodowego Dnia Teatru - odbędzie się premiera pani przedstawienia w Teatrze Horzycy. O czym będzie to spektakl? 

Lies Pauwels: Na tym etapie trudno mi mówić o treści. Na razie trwają przesłuchania. Wybór artystów do spektaklu jest dla mnie zawsze bardzo ważny. To pierwsza rzecz, jaką robię, przystępując do realizacji. Zebrane materiały zabiorę ze sobą do Belgii i tamje przeanalizuję. Podejrzewam, że cała sztuka będzie opierała się na improwizacji 

Nie na tekście? 

- Tego nie wykluczam. Możliwe, że cześć powstanie na podstawie tekstu, który wyłoni się w czasie pracy nad spektaklem. 

Ma pani już zarys tego projektu? 

- Szczerze mówiąc, mam kilka pomysłów. Przedyskutuję je z zespołem. Moim zdaniem jednak najpierw należy się poznać, porozumieć, znaleźć w sobie coś wspólnego, później dopiero można zacząć prawdziwą pracę. 

Słynie pani z efektownego łączenia sztuki performance z teatrem. Pani przedstawienia zaludniają nietypowe postaci, jest świetna choreografia, mocny język, a nawet czasami przerysowana estetyka queer. 

- Nie mam wątpliwości, że takie było moje przedstawienie "White Star". Grający w tym spektaklu transseksualiści, transgenderowcy i homoseksualiści byli autentyczni, nie udawali nikogo. Na scenie miałam prawdziwe dziecko, prawdziwego tancerza, prawdziwego transseksualistę. W ogóle seksualność była punktem wyjścia w tym projekcie, który łączył taniec i teatr, aktorstwo profesjonalne z nieprofesjonalnym. Mam nadzieję, że mój toruński spektakl wywoła podobne emocje. 

"White Star" w wykonaniu teatru Victoria z Gandawy to niesamowity spektakl: intensywny, czuły, ale jednocześnie na granicy wulgarności, do tego jeszcze doskonały pod względem wizualnym. 

- Mogę tylko powiedzieć, że przygotowanie "White Star" było dla mnie ważnym i pięknym doświadczeniem. 

Teraz w teatrze odbywa się casting do najnowszego spektaklu. Dlaczego zdecydowała się pani na taką formę naboru? 

- Mimo wszystko nie nazwałabym tego castingiem, to raczej próby. Po prostu wiem, że nie będę w stanie zaprosić do tego projektu wszystkich aktorów, więc muszę przeprowadzić selekcję. Po tych kilku spotkaniach już wiem, kto mnie inspiruje. Próby w zasadzie nie odbiegają od tego, jak działam w Belgii. Proszę artystów, żeby coś dla mnie przygotowali. Nie chcę wiedzieć co, niczego im nie narzucam, mają absolutną wolność. Ja tylko zachęcam ich do improwizacji, do otwarcia się. Zazwyczaj używam muzyki jako środka dotarcia do artystów. 

Aktorzy mówili mi, że obawiają się tych przesłuchań, że czują się jak przed egzaminem do szkoły teatralnej. 

- Nie muszą się niczego bać. Poniedziałkowe próby odbyły się w miłej atmosferze. Wszyscy byliśmy nieco zmęczeni, ale dobrze się ze sobą czuliśmy. Przekonałam się, że macie u siebie dobrych aktorów. Spotyka się w nich niesamowita mieszanka wiedzy, doświadczenia i autentycznych przeżyć. Lubię pracować z mocnymi osobowościami, a takich u was nie brakuje. No i to zachwycające polskie aktorstwo: prosto z wnętrza, przeżyte i odczute, nieracjonalne, wartościowe i hojne dla widza. Przeżyłam kilka naprawdę intensywnych chwil, które są dla mnie niezwykle cenne. 

Słyszałem, ze w czasie przesłuchań do spektaklu "For All the Wrong Reasons" kazała pani artystom, aby odpowiedzieli sobie na pytania: co to znaczy być głupim? Czy takie zadanie zleciła pani toruńskim aktorom? 

- Z tymi zadaniami dla obsady "For All the Wrong Reasons" to nieprawda, to jakieś uproszczenie. W czasie pracy nad tym spektaklem nie ustalałam sobie żadnego wyjściowego znaczenia, które chcę zbadać. Poza tym nigdy nie konfrontuję tematu przedstawienia z wykonawcami, bo gdybym to zrobiła, zapewne chcieliby jedynie w pełni na nie odpowiedzieć. A nie o to przecież chodzi. Zależy mi na tym, aby artyści spojrzeli na problem z jak najszerszej perspektywy, chcę ich zainspirować, chcę, aby oni mnie zainspirowali. Oczywiście, w jakiś sposób kieruję ich poczynaniami, ale zawsze czynię to dyskretnie, a nie wprost odpowiadając na interesujące mnie pytania. 

* Belgijska aktorka i reżyser. Absolwentka Konserwatorium w Gandawie (1992). Jako aktorka wielokrotnie współpracowała z Alainem Platelem. Zagrała w spektaklach "Obung" (2001) w reż. Josse De Pauwa, "Snack Bar Tragedy" (2003) w reż. Christopha Fricka, "Poes, poes, poes" - serial teatralny na ekranie w reż. Petera Van Passela, "Aalsts" (2005) w reż. Pola Heyvaerta oraz w filmach i serialu telewizyjnym. W Victorii wyreżyserowała m.in. "Parcours","ClubAstrid" i "White Star" - spektakl, który zdobył główną nagrodę na Międzynarodowym Festiwalu Teatralnym Kontakt 2005.