Antonina Kawecka w setną rocznicę urodzin

Tosca, Halka, Aida, Desdemona, Izolda – wspaniałe partie wokalne i wybitna ich wykonawczyni, Antonina Kawecka. Wspomnienia związane z artystką są nadal żywe i trudno uwierzyć, że w styczniu 2023 skończyłaby sto lat. Dla jednych była Maestrą, dla pracowników Teatru, jak i dla wiernej publiczności po prostu Tośką. Z czasem „Tośka" nabrała też i innego znaczenia.

Partię Florii Toski artystka śpiewała najwięcej razy, podbijając serca melomanów – to nią żegnała się ze sceną. Tośką w operowym almanachu wspomnień pozostała.

Zapraszamy na uroczysty koncert tych, którzy zetknęli się z Antoniną Kawecką osobiście i tych, którzy znają Ją tylko z opowieści i recenzji. Wystąpią znakomici soliści Sceny pod Pegazem: Iwona Sobotka, Magdalena Nowacka, Gosha Kowalinska i Dominik Sutowicz, którym towarzyszyć będą: Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego w Poznaniu pod batutą Maestro Tadeusza Kozłowskiego.

Zachęcamy do wspólnego świętowania urodzin niezapomnianej divy poznańskiej Opery!

Wykonawcy
Iwona Sobotka – sopran
Magdalena Nowacka – sopran
Gosha Kowalinska – mezzosopran
Dominik Sutowicz – tenor
Tadeusz Kozłowski – dyrygent
Mariusz Otto – przygotowanie Chóru
Chór i Orkiestra Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszko w Poznaniu
Wiktor Kozłowski – asystent dyrygenta
Beata Demianowska i Andrzej Ogórkiewicz – prowadzenie koncertu

W programie
Giuseppe Verdi – La forza del destino
Uwertura
Aria Leonory Pace, pace mio Dio z IV aktu (Magdalena Nowacka)
Pietro Mascagni – Cavalleria rusticana
Aria Santuzzy Voi lo sapete, o mamma z I aktu (Gosha Kowalinska)
Giacomo Puccini – Madama Butterfly
Aria Madame Butterfly Un bel di vedremo z II aktu (Iwona Sobotka)
Duet Butterfly i Pinkerton Bimba dagli occhi z I aktu (Iwona Sobotka i Dominik Sutowicz)
Giuseppe Verdi – Otello
Aria Desdemony Ave Maria z IV aktu (Magdalena Nowacka)
Duet Desdemony i Otella Gia nella notte densa z aktu I (Magdalena Nowacka i Dominik Sutowicz)
przerwa
Stanisław Moniuszko – Halka
Uwertura
Recytatyw i aria Halki O jakże bym / Gdyby rannym słonkiem (Magdalena Nowacka)
Aria Jontka Szumią jodły z IV aktu (Dominik Sutowicz)
Georges Bizet – Carmen
Habanera z I aktu (Gosha Kowalinska)
Giacomo Puccini – Tosca
Duet Toski i Cavaradossiego Mario, Mario / Son qui z I aku (Iwona Sobotka i Dominik Sutowicz)
Aria Toski Vissi d'arte z II aktu (Iwona Sobotka)
Stanisław Moniuszko – Straszny dwór
Mazur z IV aktu

Antonina Kawecka urodziła się 16 stycznia 1923 roku w Warszawie. Od dziecka wykazywała talent muzyczny i aktorski. Naukę śpiewu rozpoczęła w czasie okupacji w tajnym Konserwatorium Warszawskim pod opieką Stanisława Kazuro, Margerity Tromboni-Kazuro i Piotra Rytla. Młoda adeptka śpiewu występuje podczas koncertów organizowanych przez Radę Główną Opiekuńczą. Pierwszy odbył się w 1943 roku.

Po zakończeniu wojny Antonina Kawecka otrzymuje angaż w Państwowej Operze Śląskiej w Bytomiu (1945), gdzie jej ówczesny dyrektor – Adam Didur – zebrał doskonały zespół solistów. Artystka wykonuje najpierw partie mezzosopranowe. Debiutuje partią Loli w Rycerskości wieśniaczej, jest także Zofią w Halce, Jadwigą w Strasznym dworze, Bertą w Cyruliku sewilskim, Florą w Traviacie, Suzuki w Madame Butterfly, Mercedes, a następnie tytułową Carmen w operze Bizeta. Rolą tą zdobywa serce publiczności. Podobne uznanie wzbudza jej Amneris w Aidzie. Przypadkowe i nagłe zastępstwo w roli Santuzzy w Rycerskości wieśniaczej wskazuje wokalną przyszłość Antoniny Kaweckiej – najwspanialsze partie sopranowe. Gościnne występy Opery Śląskiej w Warszawie gromadzą liczną publiczność. Dziennikarze jednogłośnie doceniają talent Kaweckiej i nazywają ją „jedną z gwiazd odrodzonej opery polskiej".

Warszawski sukces artystow z Bytomia utwierdza Zygmunta Latoszewskiego, dyrektora Teatru Wielkiego w Poznaniu, w przekonaniu, że warto do zespołu zaprosić Antoninę Kawecką. I tak się staje. Od sezonu 1947/1948 Artystka śpiewa już dla poznaniaków. Na początku wykonuje repertuar przeznaczony dla mezzosopranów. Jest Olgą w Eugeniuszu Onieginie, nadal świeci triumfy jako Carmen i Amneris. Pozostaje pod stałą opieka wokalną Józefa Wolińskiego. Dzięki sugestiom Latoszewskiego z czasem zaczyna sięgać po role sopranowe; rozpoczyna od partii Tatiany w Eugeniuszu Onieginie. Jako sopran odnosi największe sukcesy, zajmując czołowe miejsce wśród solistów poznańskiej sceny. W jej repertuarze znajduje się przeszło czterdzieści partii, w tym m.in. Aida, Tosca, Amelia, Desdemona, Elżbieta w Trubadurze i Elżbieta w Tannhäserze, Jarosławna w Kniaziu Igorze, Katarzyna Izmajłowa, bohaterka Lady Makbet mceńskiego powiatu Szostakowicza i Agata w Wolny strzelcu.

Do ukochanych ról zalicza Martę z Nizin d'Alberta. Jednak jednym z jej największych sukcesów wokalnych okazuje się Halka. Opera Moniuszki w inscenizacji Leona Schillera i pod kierownictwem muzycznym ówczesnego dyrektora poznańskiej sceny Waleriana Bierdiajewa ma premierę 22 stycznia 1950 roku.

Recenzenci zgodnie obwieszczają triumf Antoniny Kaweckiej, która na wiele lata pozostaje Halką doskonałą. Wykonuje tę partię nie tylko na gościnnych scenach operowych w Polsce, ale także jest zapraszana za granicę. Śpiewa Halkę w Bratysławie (1950), Pradze (1951), Budapeszcie i Cluj (1952), Moskwie i Berlinie (1953) oraz w Bukareszcie (1956). Ponadto Artystka występuje w rożnych przedstawieniach, także w Chinach, NRD i RFN, Stanach Zjednoczonych, Francji i Włoszech. Wzrasta też dorobek fonograficzny solistki, w tym szczególne uznanie zdobywa nagranie Halki. Antonina Kawecka żegna się z poznańską sceną w 1979 roku. Swoje odejście zapowiadała o wiele wcześniej – chciała pozostać w pamięci widzów w doskonałej formie wokalnej. Na ostatni występ Artystka wybiera równie ukochaną przez publiczność, jak Halka – Toskę. Czyż można wyobrazić sobie lepsze zakończenie kariery niż słowa bohaterki Pucciniego: Żyłam dla sztuki, żyłam dla miłości.

Po zakończeniu kariery scenicznej Antonina Kawecka dzieli się swoim doświadczeniem ze studentami ówczesnej Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Poznaniu, z którą rozpoczęła współpracę już w 1971 roku. Wypuszcza w świat doskonałe grono śpiewaków, są wśród nich między innymi: Elżbieta Ardam, Barbara Mądra, Aga Mikolaj i Wojtek Drabowicz – wszyscy oni błyskawicznie podbijają sceny operowe w Polsce i za granicą. Ponadto Antonina Kawecka bierze udział w pracach jury podczas licznych konkurów wokalnych, jest także członkiem Kapituły Zasłużonych SPATiF-ZASP.

Antonia Kawecka umiera 5 października 1996 roku. Jest pochowana w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Komunalnym na poznańskim Junikowie. Poznaniacy pamiętają o wybitnej Artystce. Przy ulicy Wieniawskiego, obok budynku Opery, znajduje się skwer Jej imienia, natomiast na budynku przy ulicy Libelta 1, gdzie w latach 1948-1978 mieszkała Antonina Kawecka, znajduje się tablica pamiątkowa ufundowana przez jej wnuka, Wojciecha.

Koncert jubileuszowy pod honorowym patronatem Prezydenta RP, poniedziałek, 16 stycznia 2023, godz. 19:00, Aula Uniwersytecka, ul. Wieniawskiego 1