Bajka bez morału
"Pralnia Szop - Praczki"-Teatr Csodamalom - 8.Festiwal "Katowice - Dzieciom"Dziecko to widz bardzo wymagający i do tego bezwzględnie szczery krytyk, który bez względu na konwenanse powie głośno, że "król jest nagi" i kropka. O uwagę tego małego obserwatora trzeba walczyć i troskliwie ją pielęgnować. Teatr lalek, skierowany głównie do dzieci, to wbrew pozorom naprawdę ciężki kawałek chleba dla artystów, gdzie poprzeczka ustawiona jest wysoko.
Grupa Teatru Lalek Csodamalom (Cudowny młyn) z Węgier zmierzyła się z tym zadaniem, prezentując na deskach Teatru Ateneum spektakl na motywach bajki Karola Vargi „Pralnia Szop-praczki”. Wchodzących na salę przywitała prosta, ale miła dla oka, barwna scenografia. Lalki również były kolorowe, ciekawe i ładne. Główna bohaterka – mała Lisiczka –zdawała się przesympatyczna w swoim pluszowym futerku stylizowanym na sukieneczkę.
Ruchy aktorów płynnie dostosowywały się do charakterów postaci, podobnie ich głosy i mimika. Pomimo energii aktorów i stosunkowo wartkiej akcji, spektakl zaczyna się dłużyć. Piosenki, które z początku braliśmy za skoczne, wesołe i melodyjne, przewijając się w trakcie snucia opowieści, nudzą się, osłuchują i przywodzą na myśl horror pewnych programów do nauki języka angielskiego dla dzieci, które wykorzystywały dwie, góra trzy oklepane melodie.
W dodatku sama historia nie zawiera żadnego głębszego morału. Zapewne nie była by skuteczna nawet podczas próby przekonania opornego malca do kąpieli. Co gorsza, może ona wręcz odstraszyć dzieci od higieny swoją brutalnością (kto widział suszyć zwierzątka na sznurku, jak pierwsze lepsze nie przymierzając ścierki?!) i apodyktycznością Pani Szop-Praczki. Lisiczka snuje opowieść jak to wyruszyła do Złotego Miasta , aby wziąć udział w wyborach na Najpiękniejszą Nimfę. Po drodze spotyka różne postacie i pomaga im, i owszem, ale za pieniądze. Wreszcie udaje się jej zdobyć upragniony tytuł, ale istnieją podejrzenia, że jeden z decydujących jurorów był w niej zakochany. Oczywiście krótkie to streszczenie wykonane zostało z przymrużeniem oka, ale w rzeczywistości widz nie dopatrzy się w tej sztuce niczego ponad jej cukierkowym charakterem.
Miało być miło, wesoło i kolorowo. I jest. Ale aż zanadto. W zabawie przeszkadza schematyczność i monotonia. Kolejne postacie nie wnoszą w zasadzie niczego nowego, brakuje im wyrazistości, są płaskie, niekiedy nie można ich nawet określić jako dobre czy złe, a na tym przecież opiera się zamysł bajki. Ma się wrażenie, że Lisiczka mogłaby się bez nich swobodnie obejść, bo ani niczego się od nich nie uczy, ani też specjalnie im nie pomaga. Podobnie jest z całą sztuką: widz po jej obejrzeniu jest taki sam jak przed nią. Ogólnie spektakl ten przywodzi na myśl cukierek: ładnie zapakowany, w smaku słodki, ale gdy mamy go w ustach zbyt długo, zwyczajnie staje się on mdły.
„Pralnia Szop-Praczki”, Teatr Lalek Csodamalom z Miszkolca
na motywach dzieła: „Pralnia Szop-Praczki” wg Katalina Vargi
scenariusz: Ilona Szász
reżyseria: Sramo Gabor
muzyka: Tamas Rozs
występują: Heiszmann Ildiko Szepi, Juhasz Judit, Hajdu Gaspar Zsolt
