BFO podsumowanie:Tylko dialogu zabrakło

- Taka powinna być dobra opera - powiedział jeden z melomanów po spektaklu „ Żydówka” Litewskiego Narodowego Teatru Opery i Baletu z Wilna. Zdecydowanie był to najlepszy spektakl Bydgoskiego Festiwalu Operowego, który wyróżniał się na tle propozycji krajowych zespołów. Reżyser i autor scenografii Günter Krämer zdecydował się przenieść akcję z XV-wiecznej Konstancji na początek ubiegłego wieku. To rozwiązanie trafnie współgrało z treścią libretta. Dzięki niemu opera zyskała nowe znaczenia. 

Mocny początek z udziałem zamaskowanych, uzbrojonych w kije bejsbolowe postaci zwiastował, że będziemy świadkami napiętnowania antysemityzmu. Twórcy nie stanęli jednak po żadnej ze stron konfliktu, pokazując uprzedzenia, wrogość i nietolerancję w równym stopniu u Żydów, jak i u chrześcijan. Dzieło Halevy\'ego zostało skomponowane w stylu ”wielkiej opery francuskiej”. Krämer pozbył się scen baletowych i niektórych olbrzymich scen zbiorowych, charakterystycznych dla tej konwencji. Skróty dokonane w partyturze zwiększyły dramatyzm, eksponując jednocześnie postaci pierwszego planu. Artyści z Wilna byli rewelacyjnie przygotowani pod każdym względem. Orkiestra pod batutą Martynasa Staskusa czarowała barwą i precyzją. Spektakl był prawdziwym wydarzeniem artystycznym, który na długo pozostanie w pamięci festiwalowej publiczności.

Dobrze wypadł także drugi zagranicznym gość. Kubański zespół Danza Contemporanea de Cuba, który zamykał tegoroczny festiwal, wprowadził powiew świeżości na bydgoską scenę. Widzowie mieli okazję obejrzeć trzy spektakle taneczne: "Sulkary", "Demo\'n-Crazy" i "Casi Casa". Każdy z nich inny, każdy dający szansę pokazania możliwości grupy. Pierwotne instynkty mieszały się ze współczesnymi technikami tańca, a utalentowani artyści tworzyli dobrze zestrojony mechanizm, prezentując wysoki poziom. W odbiorze przeszkadzał mi brak muzyki na żywo. Nieprawidłowo ustawione poziomy głośności bombardowały widza dźwiękami z zawieszonych nad sceną głośników. Odniosłem również wrażenie, że choreografia miejscami nie miała ciągłości z planowanym przekazem, że składała się ona z pustych gestów, ruchu dla ruchu, niemającego żadnego znaczenia dla akcji.

17. Bydgoski Festiwal Operowy, oferował różnorodny repertuar, a szczególnie godne uwagi były spektakle"Eugeniusz Oniegin" Czajkowskiego i "Werther" Masseneta. Melomani rzadko mają okazję zobaczyć te dzieła na polskich scenach. Jednak po zakończeniu przeglądu czuję niedosyt. W programie zdecydowanie brakowało kompozycji twórców współczesnych i kameralnych form scenicznych. Atmosfera festiwalu nie sprzyjała dyskusji i poszukiwaniu nowych koncepcji. Współczesny teatr powinien prowadzić dialog z odbiorcami. Zamykanie się na zjawiska zachodzące w kulturze ogranicza rozwój gatunku, pozostawia operę w formie niezmienionej od dziesięcioleci. Bydgoszcz jest to winna polskiej operze - nasze miasto jako jedyne organizuje tego typu przedsięwzięcie.

Nie można też pominąć kwestii edukacji widza i braku obecności młodych ludzi. Ceny biletów skutecznie uniemożliwiały udział zainteresowanej młodzieży. Obserwowane festiwale filmowe, teatralne, muzyczne przeważnie są wypełnione do ostatniego miejsca właśnie przez młodzież. Tu tego zabrakło.

* Dawid Komuda jest studentem Akademii Muzycznej w Bydgoszczy