Biała plama - czas na zmiany

"Jądro ciemności" - reż: S. Kaczmarek - Teatr S. Żeromskiego w Kielcach

Jądro ciemności" Szymona Kaczmarka to spektakl z tezą. Bardzo ważną i niezwykle przejmującą. Premiera odbyła się w sobotę w Teatrze imienia Stefana Żeromskiego w Kielcach.

Młody reżyser zdaje się sugerować, że dzisiejsza Afryka niewiele różni się od tej opisywanej ponad sto lat temu przez Josepha Conrada w "Jądrze ciemności". Ale też "cywilizowany" człowiek nic się nie zmienił - wciąż myśli tylko o sobie, swojej przyjemności i kieszeni.

Publiczność, jeszcze zanim wejdzie do Pokoju Becketta dowiaduje się, jak tragiczny był los kolonizowanych plemion afrykańskich. Ci, którzy odmawiali pracy w nieludzkich warunkach, tracili dłonie, a sposobem kolonizatorów na zmuszenie mężczyzn do służenia było porywanie kobiet. Jeden z bohaterów zauważa, że mimo znajomości tych faktów wciąż większą solidarność czujemy wobec ofiar holocaustu.

Po zajęciu miejsc na widowni, na scenie widz dostrzega... siebie. Oto młody yuppie (bardzo dobry Andrzej Plata), być może Polak (mówi, że chce uciec od tego, co przytłacza go w kraju, zostawić "rozdarte sosny" -wyraźna aluzja do moralizatorstwa Żeromskiego), wyjeżdża na wymarzone wakacje do Afryki. Dla znudzonego, żądnego wrażeń nowobogackiego to jak survival. Swoje błędne wyobrażenia o kontynencie konfrontuje najpierw podczas spotkania z Europejczykiem pracującym tam na lotnisku czy w biurze podróży (Edward Janaszek), a później z miejscowym (świetny, poruszający Maciej Pesta).

I właśnie w tych zderzeniach widz dostrzega, że stosunki panujące w Afryce tak naprawdę się nie zmieniły. Tubylcy wciąż są zniewoleni, tym razem nie na plantacjach kauczuku, ale w hotelach, gdzie usługują turystom, a biali okradają Afrykę nie z kości słoniowej, tylko koltanu, rudy tantalu wykorzystywanej w elektronice (na nieszczęście mieszkańców w Kongo znajduje się 70 procent zasobów tego minerału).

Kto tak naprawdę jest dziki, widz dostrzega w wymownej scenie, w której miejscowy, być może na wieczorku w hotelu śpiewa piosenkę Jamesa Browna "It's a mańs world" (tu "man" raczej w znaczeniu "człowiek", nie "mężczyzna"), a przyjezdny w niecywilizowany sposób je arbuza.

Spektakl Szymona Kaczmarka nie jest wiernym odwzorowaniem conradowskiego "Jądra ciemności", choć także posługuje się kontrastami. Widz zderza obraz z książką i sam wyciąga wniosek, że Afryka była i jest dla ludzi spoza kontynentu białą plamą. Jest wy-obrażeniem sawann i safari, które oglądają w programach przyrodniczych. Czas to zmienić.

Luiza Buras-Sokół
Echo Dnia
25 kwietnia 2012
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...