Brawa mało znaczą?

sztuka ma służyć wychowaniu!

Brawa niewychowanej "do sztuki" publiczności nie mogą być miarą sukcesu. Kiedy teatr nie podejmuje trudu edukacji, oklaski stają się mechaniczne, konwencjonalne, przestają być "czułym barometrem powodzenia, miarą sprawności tych, co na scenie, i wrażliwości tych, co na widowni" - pisze Agata Sobota, aktorka Teatru Lalki i Aktora Kubuś.

Agata Sobota, aktorka Teatru Lalki i Aktora Kubuś: 

"Teatr jest taki, jaka jest publiczność" - pisał w swoich felietonach Jan Paweł Gawlik. Według niego trud i rygor wzajemnego porozumienia powinien być procesem kontrolowanym, "kompromis nie przekracza wówczas granic konieczności, a teatr mimo chwilowych ustępstw nie rezygnuje ze swoich zamierzeń i ambicji. Nie schlebia publiczności, ale świadomie i z pewną determinacją bierze na siebie trud edukacji". 

Gdy wartość spektaklu jest większa, to temperatura sceny wyższa. "Im napięcie wyższe - tym widownia lepsza. To znaczy wrażliwa. Lepiej reagująca". Brawa niewychowanej "do sztuki" publiczności nie mogą być miarą sukcesu. Kiedy teatr nie podejmuje trudu edukacji, oklaski stają się mechaniczne, konwencjonalne, przestają być "czułym barometrem powodzenia, miarą sprawności tych, co na scenie, i wrażliwości tych, co na widowni". 

Nawet w czasach, kiedy znajomość sztuki była powierzchowna i stanowiła jedynie atrybut towarzyskiej ogłady, brawa na stojąco były zarezerwowane na największe, prawdziwe święto. Patrząc od kilku sezonów na reakcje kieleckiej publiczności, można by stwierdzić, że każda premiera w Teatrze im. Stefana Żeromskiego przybliża teatr do doskonałości, do granic perfekcjonizmu, dotyka absolutu. 

Czy to już teatr z charyzmą, początek legendy? Raczej nie. Publiczność niewychowana do sztuki, niewychowana przez sztukę wstaje, bo się nie zna, nie jest zorientowana, nie potrafi dokonać wyboru, wstydzi się zachować inaczej. 

Fryderyk Schiller w "Listach o estetycznym wychowaniu człowieka" zawarł filozoficzną koncepcję człowieka twórczego kształtowanego dzięki sztuce. Do dziedzin wychowania estetycznego należy również wychowanie teatralne. Jak ono wygląda na naszym kieleckim podwórku? 

W kontaktach ze sztuką bardzo młodych ludzi w teatralnej edukacji trzeba stopniować przeżycia. Proponować etos sztuki, mając na myśli estetykę związaną z innymi wartościami, jak prawda i dobro. 

Twórczość teatralną dla dzieci świadczy w Kielcach Teatr Lalki i Aktora. W swoim repertuarze nie uwzględnia już gimnazjalistów i licealistów. W teatrze dramatycznym widowiska dedykowane dzieciom i młodzieży to również margines działalności. 

Dorastający młodzi ludzie stają się więc za duzi dla teatru lalkowego i za mali dla teatru dramatycznego. Zostawieni na etapie "dziecięctwa" w przekonaniu, że przemoc, wrogość i nienawiść nie jest słuszna, lecz konieczna do odrzucenia po wejściu w dorosłość, są bombardowani treściami przemocy. Podczas zawieszonej na kilka lat edukacji teatralnej młodego widza podmieniamy piękno, prawdę i dobro - złem, kłamstwem i brzydotą. Spektakle epatują przemocą, okrucieństwem, nienawiścią, wulgaryzmami. 

Takie dzieła pozbawione jednoznacznej wymowy moralnej, mogłyby skłonić widza poprzez sięganie w głąb tragicznych układów ludzkich spraw, do wychowania ku rozumieniu. 

Niestety, zaniechanie stopniowania w organizowaniu przeżyć dorastającego widza, sprawia, że tzw. dorosły widz nie rozumie, nieprzygotowany do "przeżycia dramatycznego" wychodzi z teatru w przekonaniu, że wszystko, co widział, jest dozwolone i może stanowić normę zachowań. 

Szanowni Twórcy, pamiętajcie: "Nie tylko wychowanie ma służyć sztuce, ale to właśnie sztuka ma służyć wychowaniu" (Bogdan Suchodolski)

Agata Sobota
Gazeta Wyborcza Kielce
3 lipca 2009
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92
Portrety
Agata Sobota
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...