Chaos niekontrolowany?

"Judyta" - reż. Wojtek Klemm - Teatr Współczesny w Szczecinie

Wróg u bram, ale wspólnota woli polegać na boskich wyrokach niż łapać za broń. Z tłumu słabeuszy wyłania się na szczęście jeden twardziel. To... kobieta, równie pobożna co reszta, górująca jednak nad ziomkami odwagą. Sama idzie do jaskini lwa, obcinając oblegającej miasto hydrze głowę. Akt heroizmu godny upamiętnienia w świętej księdze. I tak też się stało

Judyty, która skróciła Helofernesa o głowę jest częścią Starego Testamentu. Niemiecki dramaturg doby romantyzmu - Friedrich Hebbel, podjął aczkolwiek polemikę z hagiograficznym przekazem. Jego sztuka pokazuje mniej święte oblicze kobiecego heroizmu. Wojtek Klemm dojrzał w tym utworze aktualne i dzisiaj treści. Szkoda tylko, że jego spektakl na deskach szczecińskiego Teatru Współczesnego sprawia wrażenie niekontrolowanego chaosu.

Sztuka Hebbela ukazuje heroiczne działania Judyty jako akt urażonej dumy i rewanżu za zbrukaną kobiecość. Klemm podąża za tą wykładnią, podkręcając jeszcze bardziej atrybuty femme fatale. Judyta jest silną wewnętrznie kobietą, której mężczyźni nie są w stanie dać poczucia prawdziwej miłości. Otoczona przez biadolących impotentów, właśnie na wodza wrogich wojsk projektuje tęsknotę za męską charyzmą. Tyle, że owa charyzma to pięść, która koniec końców miażdży godność bohaterki. Pozostaje zemsta. Popełniona w imię interesu społeczności, przed którą de facto bohaterka wcześniej uciekała. 

Klemm niby inscenizuje wydarzenia z biblijnej Betulii, ale co chwilę mruga do widza okiem. Jego "Judyta" zamienia się w śmieszny- straszny seans pop- kulturowej grozy. Helofernes ma wytatuowaną czaszkę niczym Darth Maul z "Gwiezdnych Wojen. Mrocznego Widma" i ni stąd ni zowąd odzywa się monologiem pułkownika Kurtza z "Czasu apokalipsy". Jego straż to czarne koszule, polerujące neon z napisem "Hero" (bohater). Z kolei mieszkańcy Betulii wchodzą i wychodzą z ustawionego na scenie domku, by trwać w zapętlonych drgawkach, jak na zacinającym się filmie. Oprawą muzyczną całości są dudniące dźwięki z pogranicza techno, heavy metalu i free jazzu. 

Oglądając ten krzykliwy przekładaniec, niełatwo znaleźć ideowy punkt oparcia. Właściwie Klemm hiperbolizuje tu walkę płci, przeciwstawiając męskiej próżności kobiece ofiarowanie. Ale szczecińska "Judyta" jest też refleksją czasów wojny. Wojny oglądanej z dalekiej, bezpiecznej perspektywy, ale czy tylko dlatego mniej realnej? 

Niezborna inscenizacja Klemma lawiruje między scenami mocnymi (robotyczny taniec wspólnoty, symboliczny mord Helofernesa) a wręcz żenującymi (ruganie członka ekipy technicznej, kąpiel w dmuchanym basenie). Chwilami ciężar spektaklu spoczywa na barkach grającej Judytę - Marty Malikowskiej- Szymkiewicz. Młoda aktorka jest niewątpliwym objawieniem przedstawienia. Przy niebagatelnej  urodzie, potrafi obudzić w sobie prawdziwe sceniczne zwierzę. Patrząc w jej pełne złości oczy, kupuje się fatalizm tytułowej postaci bez zastrzeżeń. Ale tylko do momentu, gdy na scenę znowu wbiega jakaś bojówka lub starszyzna. Cóż, znaczące jednostki giną nie tylko na wojnie, ale i w tłumie. 

Łukasz Badula
Kulturaonline
29 grudnia 2011
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...