Dziecko w sztuce krytycznej

"Życie ukryte. Dziecko w polskiej sztuce współczesnej" - Wystawa w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski

Wystawa pokazuje obraz dziecka i dzieciństwa widziany oczyma ponad 40 artystek i artystów tworzących w okresie od polskiej transformacji ustrojowej przełomu lat 80. i 90. Obejmuje motyw napięcia związanego z różnymi sposobami widzenia okresu prenatalnego, przywołuje obrazy idyllicznego i formatującego tożsamość wczesnego dzieciństwa, zestawia różne spojrzenia na macierzyństwo, ojcostwo i relacje rodzinne, stawia pytanie o katalog wzorców cywilizacyjnych i kulturowych kształtujących dorastającego dzisiaj człowieka.

Wystawa w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski
Wystawa zbiorowa
Życie ukryte. Dziecko w polskiej sztuce współczesnej.

13/05—16/07/2023
Kuratorzy
Łukasz Murzyn
Joanna Winnicka-Gburek

Wystawa pokazuje obraz dziecka i dzieciństwa widziany oczyma ponad 40 artystek i artystów tworzących w okresie od polskiej transformacji ustrojowej przełomu lat 80. i 90. Obejmuje motyw napięcia związanego z różnymi sposobami widzenia okresu prenatalnego, przywołuje obrazy idyllicznego i formatującego tożsamość wczesnego dzieciństwa, zestawia różne spojrzenia na macierzyństwo, ojcostwo i relacje rodzinne, stawia pytanie o katalog wzorców cywilizacyjnych i kulturowych kształtujących dorastającego dzisiaj człowieka.
Dopełnieniem wystawy jest przestrzeń przeznaczonego dla dzieci designu, miejsce na wypowiedzi artystyczne najmłodszych twórczyń i twórców, odwiedzających galerię.

Wystawa Życie ukryte. Dziecko w polskiej sztuce współczesnej powstawała z intencją wypełnienia pewnej próżni, jaką napotykamy, próbując odnaleźć w polskim obiegu sztuki kompleksowe ujęcia tematu dziecka i dzieciństwa. W okresie od początków transformacji ustrojowej w Polsce aż po dzień dzisiejszy odnajdujemy niekiedy niezwykle trafne reprezentacje poszczególnych aspektów związanych z tymi wątkami, można także wskazać przykłady udanych form włączenia młodych widzów w pełniejsze uczestnictwo w życiu muzeów i galerii sztuki. Jednak, aby natrafić na wystawę, która bez reszty skupiałaby się na figurze dziecka, musimy sięgać w przeszłość, aż do roku 1917, do prezentacji zatytułowanej Dziecko w sztuce, zorganizowanej wówczas w gmachu Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych w Krakowie.

Podejmowaniu tematu nie sprzyjał paradygmat awangardowy – dziecko znajdowało się na marginesie zainteresowania artystów nowatorów, chcących aktywnie uczestniczyć w umysłowej, technicznej i społecznej rewolucji, tworzącej u progu XX wieku nową epokę. W kontekście obu wojen światowych dzieci najczęściej odgrywały w wizerunkach artystycznych rolę bezbronnych ofiar lub – niekiedy – małych bohaterów walczących wtedy, kiedy na linii frontu brakowało dorosłych. Równie incydentalnie motyw dziecka przewijał się w twórczości powojennej neoawangardy czy później, w czasie ekspansji kontrkultury schyłku lat 60. i początku 70. Niewielkie zainteresowanie tym motywem okazywali także pionierzy nowych mediów, korzystający z ponowoczesnej swobody doboru treści i języka artystycznych narracji.

Sztuka XX wieku jawi się zatem w oczywisty sposób jako świat dorosłych, który stracił z oczu osoby najmłodsze, ich sposób widzenia rzeczywistości oraz ich specyficzne problemy.

Zauważalną zmianę przynoszą ostatnie dekady minionego stulecia. Dziecko zostaje dostrzeżone na nowo przez artystów z nurtu sztuki krytycznej. Akcentują oni zwłaszcza formatującą młodego człowieka presję społeczną i kulturową, zwracając uwagę na mechanizmy regulujące wychowanie i proces socjalizacji. Z czasem pojawiają się także prace bardziej skupione na problemach dyskryminacji i na relacjach międzyludzkich, w których dzieci funkcjonują najczęściej w sposób dalece nierównomierny względem dorosłych. Równocześnie wrażliwość krytyczna często idzie w parze z zakwestionowaniem tradycyjnych struktur i norm społecznych, także idei tradycyjnej rodziny, a sama idea rodzicielstwa pojawia się w kontekście analizowania nierówności społecznych, szczególnie nadmiernego obciążenia pracą opiekuńczą kobiet czy samotnego macierzyństwa. Dzieci są zatem obecne w sztuce krytycznej, jednak spojrzenie artystów tego nurtu często wydaje się być chłodne, zdystansowane i skupia się raczej na społecznych problemach związanych z rodzicielstwem niż na samych dzieciach. W dialogu z twórczością tego rodzaju powstają jednak także prace bardziej afirmatywne, zakorzenione w nacechowanej miłością relacji artystów-rodziców i ich dzieci. Dziełom tym bliżej do czułej optyki twórców z przełomu XIX i XX wieku.

Artyści:
Agata Agatowska, Zbigniew Bajek, Tereza Barabash, Beata Ewa Białecka, Monika Chrabąszcz-Tarkowska, Magdalena Cichańska, Zenona Cyplik-Olejniczak, Kuba Dąbrowski, Stasys Eidrigevicius, Błażej Guza, Dorota Hadrian, Ada Karczmarczyk / ADU, Marcin Kędzierski, Marzena Kolarz, Oliwia Kornaś, Lidia Krawczyk, Kamila Krzewina, Marta Kuliga, Przemysław Liput, Małgorzata Łuczyna, Marcin Maciejowski, Grzegorz Majchrowski, Małgorzata Markiewicz, Dariusz Nowak, Patrycja Piętka, Wojciech Prażmowski, Aleksandra Satława / HOP studio, Jarosław Seifert, Wojciech Skibicki, Marcin Skrobot, Beata Stankiewicz, Agula Swoboda, Tom Swoboda, Klaudia Urbanek-Kękuś, Roch Urbaniak, Grzegorz Wnęk, Magdalena Żmijowska

Wernisaż wystawy w dniu 13 maja o godzinie 17.00 będzie wydarzeniem otwierającym tegoroczną Noc Muzeów w Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski.

Więcej informacji o wystawie:
https://u-jazdowski.pl/program/wystawy/zycie-ukryte?tid=t_content
Materiały prasowe:
https://u-jazdowski.pl/press-room/komunikaty-prasowe/wystawy/zycie-ukryte

Organizator
Centrum Sztuki Współczesnej Zamek Ujazdowski
Wystawa sfinansowana ze środków
Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Partnerzy medialni
TVP Kultura, Aktivist", GoOut, Obieg, I.pl, Naszemiasto.pl, Magazyndzieci.pl, Miastodzieci.pl , Trójka
Kontakt dla mediów
Dagmara Siemińska
Centrum Sztuki Współczesnej
Zamek Ujazdowski
+ 48 519 389 979
d.siemińska@u-jazdowski.pl

 

Materiały Organizatora
Centrum Sztuki Współczesnej
9 maja 2023
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...