Dzisiejsza lekcja

"Amok moja dziecinada",- reżyseria: Iwo Vedral - Teatr Nowy w Krakowie

Puste klasy i puste korytarze przyprawiają o gęsią skórkę przez swoją nienaturalność. Kolorowe obrazki, gazetki pozostawione bez widzów. Dzieci cieszą się, gdy "nie ma szkoły". Mogą się bawić, a nie tylko stać sztywno i powtarzać, że wszystko jest wspaniałe, trzeba się uczyć, zdobywać. Wszystko jest w porządku?

  „Amok moja dziecinada” w Teatrze Nowym w Krakowie jest niczym piosenka „I don\'t like Mondays” - grany w cukierkowym rytmie utwór, zabawny i radosny kryje w sobie opowieść o rzezi dokonanej w szkole. Dopiero przysłuchując się słowom widzimy zbrodnie. Kolorowe baloniki toczące się po scenie i przebijane przez dzieciaki, nabierają innego znaczenia, gdy słyszymy jak krzyczą przy tym „strzelam”. 

Iwo Vendal ucieka od ciągłych prób wyjaśnienia zbrodni. Ukazuje jak poszukiwania przyczyn, usprawiedliwień, są błędnym kołem toczącym się dzięki wierze ludzi, że wszystko ma swój sens. Zbrodnię dokonała trojka dzieci, które są podobne do milionów innych. Wychodzą niczym na akademię, zabawne przez swoje skrępowanie, nieporadność. Chłopak (Jakub Falkowski) zaczyna grać na gitarze, lecz peszy się, gdy za mocno uderza w struny powodując na widowni salwę śmiechu. Wszystkie dialogi o samookaleczeniu, ujawniające rzeczywistość są podawane w cukierkowej formie. Przy tandetnej i radosnej muzyczce, podskakując i uśmiechając się, dziewczyna opowiada o cięciu się żyletką. Stajemy coraz bardziej przerażeni przed tym pięknym obrazkiem.

Z rozwojem spektaklu widzimy dojrzewanie bohaterów. Opowieści o domowym życiu pokazują ciąg szarości, konsumpcji, nudy. Szkoła jest wyuczonym na pamięć zdaniem o jej chwalebnej historii – datą z przylutowanym epitetem o jej wspaniałości. Widzimy jak dzieci sztywnieją przy opowieści o tym miejscu i nauczycielach. Elementy poniżającego systemu edukacyjnego nie są obcym obrazem przemocy, lecz niezwykle bliską i powszechną opowieścią. Akty agresji są wybrykami, radość z odejścia nauczyciela dziecinną ulgą. 

Aktorzy czerpią z niewinności tych postaci i wszystko wygląda jak normalny proces dojrzewania, do momentu uświadomienia sobie celu. Potem wszystko przebiega szybko. Nerwowość jest przemieszana z precyzją i automatycznością. Plan masakry staje się czystą statystyką, kalkulacją sprawnie przeprowadzoną przez dobrze wyedukowane dzieci. Przebija się świadomość i znajomość świata zewnętrznego. Kolejne działania mediów, policji niczym wycinek z wiadomości są opowieścią, którą dzielą miedzy sobą postacie. Malują się w niej poszukiwania przyczyn, chęć sławy, rozgłosu i braku odpowiedzi na wszystkie pytania.

Spektakl charakteryzuje się ciekawym, wielowymiarowym podejściem do tematu i dobrą kompozycją. Akcja oparta na monologach postaci i chóralnym relacjonowaniu nie nudzi, dzięki umiejętnością aktorów oraz skutecznym, barwnym kreowaniu sytuacji oszczędnymi środkami. 

W momencie odwołań do wojen toczonych przez przodków, uświadamiamy sobie jak podobna była to sytuacja. Przedstawiona przez wygranych staje się historyczną datą, a przez przegranych - zbrodnią. Zło zawsze było banalne tylko nauczyliśmy się go podnosić i gloryfikować w wierszykach „na akademię” i kreowaniu rzeczywistości. „Amok moja dziecinada” wprowadza inny sposób patrzenia na rzeczywistość i pewien niepokój. Niczym cukierek, rymowanka czy bajka wprowadza widza w jądro ciemności.

Justyna Stasiowska
Dziennik Teatralny Kraków
28 marca 2009
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...