Gry z sarmatyzmem

Temat kolejnych re_wizji nie był niespodzianką. Mikołaj Grabowski to przecież specjalista od sarmatyzmu. Wystarczy przypomnieć jego dwuczęściowy "Opis obyczajów" wg Kitowicza, "Listopad" Rzewuskiego, kilka wersji "Trans-Atlantyku" Gombrowicza. - Czuję się Sarmatą, choć niektórych cech się wstydzę. Ale nie chodzi nam o to, by zamierzać się z siekierą na sarmatyzm. To już przeszłość, jesteśmy w innej Polsce i możemy na sarmatyzm spojrzeć swobodnie. Był to w ówczesnej Europie ewenement - i warto się mu przyjrzeć - mówił Grabowski wczoraj w Starym Teatrze.

Przyglądanie się sarmatyzmowi rozpoczyna się już w przyszłą sobotę - premierą "Trylogii" w reżyserii Jana Klaty. - Zajmujemy się nie tyle sarmatyzmem, ale tym, jak funkcjonuje ten rodzaj polskości i patriotyzmu zapisany przez Sienkiewicza - mówił Sebastian Majewski, dramaturg spektaklu. Dzień później - "Rzeczpospolita Babińska" przygotowana przez Stanisława Radwana z tekstów m.in. księdza Baki. - To był wspaniały tekściarz rapowy - oznajmił Radwan i dodał, że do spektaklu stworzył nowy gatunek muzyczny: połączenie rapu i rytu (pieśni liturgicznych), które nosi nazwę ryp. Kolejne czytania tekstów sarmackich przygotują m.in: Andrzej Wajda, Bronisław Maj, Mikołaj Grabowski, Grzegorz Jarzyna, a "Kupcem" Mikołaja Reja zajmują się Michał Zadara i Paweł Sztarbowski.

Pod koniec marca czeka nas premiera "Starosty kaniowskiego" - portret Michała Bazylego Potockiego sporządzony przez reżyserkę wspólnie z Szymonem Wróblewskim z różnych tekstów literackich. Miesiąc później - "Pijacy" Franciszka Bohomolca w reżyserii Barbary Wysockiej. W następnym sezonie poemat Tomasza Różyckiego "Dwanaście stacji" wyreżyseruje młoda czeska reżyserka Eva Rysova, a spektakl oparty na dokumentach i tekstach literackich badających pogranicze wiary i przesądu Szymon Kaczmarek. Powstają dwie sztuki na zamówienie teatru - piszą je Wojciech Kuczok i dwóch dramaturgów Luka Percevala - Feridun Zaimoglu i Günter Senkel. Na zakończenie re_wizji Muzeum Narodowe przygotowuje sarmacką wystawę w Arsenale; planowana jest również sesja z udziałem naukowców i artystów.

Ale nie tylko sarmatyzm będzie panował na scenach Starego Teatru. W maju nową sztukę Andrzeja Stasiuka "Przejście" wyreżyseruje Mikołaj Grabowski, pod koniec sezonu lub na początku przyszłego planowana jest premiera "Cierpień młodego Wertera" w reżyserii Michała Borczucha, a Petr Zelenka pisze dla Starego kolejną sztukę.