Instrukcje budują nasze życie

"Życie/ instrukcja obsługi", Teatr Współczesny w Szczecinie

Na co dzień mamy styczność z różnego rodzaju instrukcjami, które pomagają nam dość szybko i sprawnie użyć prawidłowo dany sprzęt, lub złożyć go w jedną całość tak, aby działał. Dany przedmiot wykonuje swoje zadanie, tym samym ułatwiając nam życie. Czy jednak instrukcję obsługi odnosimy tylko i wyłącznie do rzeczy? Czy może ona dotyczyć również życia ludzi?

Może warto się zastanowić, jak bardzo nasze życie budują instrukcje, czyli ustalone normy zachowań, zakazy, nakazy, powinności? Jak mocno podporządkowani jesteśmy owym spisom, co gorsza, często nie zdając sobie z tego sprawy? 

Odpowiedzi na takie i podobne pytania możemy poszukać w Teatrze Współczesnym w Szczecinie wybierając się na spektakl pt. „Życie/ instrukcja obsługi”. Wchodząc na małą salę zwaną Malarnią kątem oka widzimy pięć osób siedzących na krzesłach i przyglądających się, jak widzowie zajmują miejsca. Każdy z pięciu aktorów zaopatrzony jest w koszulkę z wydrukowanym imieniem. Są to: Graża, Asia, Ewa, Arek, Robert i Paweł. Gdy na sali zapada cisza, spektakl zaczyna się… . Aktorzy za pomocą monologów, dialogów oraz ruchu scenicznego przedstawiają nam cechy pożądane i niepożądane sprzedawcy.

Mówią o tym, jaki powinien być wzorowy pracownik, wymieniają typy sprzedawców (jak pszczółki, mrówki i trutnie) i pokazują możliwości ich ewolucji. Każdy pogląd potwierdzany jest wykresami oraz „złotymi myślami” ukazującymi się na dużym ekranie- są to myśli dr Dabica, niepodważalne, jak sądzę. W rezultacie nakreślone zostają wszystkie reguły, których powinien przestrzegać sprzedawca, aby być dobrym i wydajnym pracownikiem. Co innego więc pokazują aktorzy, jak nie instrukcję?

W dalszej części spektaklu jesteśmy świadkami kursu, który ma na celu nauczyć sztuki uwodzenia mężczyzn przez kobiety i odwrotnie. Spośród całej obsady cztery osoby (dwie kobiety i dwaj mężczyźni) to „znawcy”, którzy przeprowadzają kurs, zaś dwóch pozostałych aktorów imituje niepewnych siebie, trochę gapowatych kursantów, których życie ma się odmienić dzięki szkoleniu. I tak kobiety przeprowadzają kursantkę przez krainę mężczyzn, dając praktyczne wskazówki, porady, ucząc pewności siebie, wbijając do głowy stereotypowe teksty, które mają być pomocą w kontaktach damsko- męskich, mających sprawić, że kobieta opęta mężczyznę, a ten jak niewolnik zakocha się bezwiednie. Mężczyźni prowadzący kurs pokazują swojemu kursantowi, jak uwieść kobietę, jakie przyjmować pozy, co mówić i w jakich momentach, jak dotykać jej ciała i kiedy to robić. W efekcie dochodzi do spotkania obu kursantów, którzy mają teraz wszystkie zdobyte, cenne wskazówki wykorzystać… Jednak ich spotkanie nie owocuje oczekiwanym efektem- wręcz przeciwnie- kończy się długą ciszą i ucieczką obojga ze sceny. 

Nie zaprzeczymy, że kurs także jest swego rodzaju instrukcją, która w tym przypadku ma nauczyć ludzi sterować emocjami, jednak to nie udaje się. I bardzo dobrze, bo uczuć nie powinno spisywać się w zeszycie zatytułowanym: Jak zrobić na nim / niej dobre wrażenie? – brzmi to komicznie, niczym przepis na dobre ciasto od babci. Wynik kursu, mimo, że negatywny, to pocieszający. Może w tym świecie skrzętnie zaplanowanym, opatrzonym receptami i ulotkami na lepsze życie jest jeszcze miejsce na spontaniczne działania? 

Szczerze przyznaję, że spektakl zajmujący i skłaniający do refleksji nad życiem jest jednocześnie opatrzony w nutę ironii, sarkazmu, a także dobrego humoru. Możemy potraktować go jako aluzję, która każe przemyśleć pewne sprawy. Zastanówmy się na koniec: czy każdy uśmiech sprzedawcy w sklepie jest szczery? Albo inaczej: ile szczerości jest w każdym uśmiechu sprzedawcy kierowanym w naszą stronę?

Każdy z nas codziennie wchodzi w rolę, przywdziewa gombrowiczowskie maski, ponieważ musi w odpowiednich sytuacjach dostosować się do pożądanych zachowań. Posługuje się wtedy instrukcją z góry nadaną jednocześnie podporządkowując się. Nie zapominajmy jednak o sytuacjach, kiedy możemy być po prostu sobą…

Izabela Makaruk
Dziennik Teatralny Szczecin
2 marca 2009
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...