Muzyka Pana Cogito

Martusewicz, lider międzynarodowej grupy Karimski Club i basista zespołu Voo Voo, zaprosił do wspólnego grania m.in Wojciecha Waglewskiego (Voo Voo), Adama Nowaka z Raz Dwa Trzy i Gabę Kulkę. Na scenie pojawią się też znani polscy aktorzy i muzycy m.in. z Senegalu, Kuby i Kongo. W październiku 2009 roku efekt ich współpracy ukazał się na płycie, dziś zagrają „Herberta” na żywo. 

Rozmowa z Karimem Martusewiczem

Rafał Zieliński: Ostatni raz miałem do czynienia z wierszami Herberta na maturze...

Karim Martusewicz: - Ja też (śmiech).

No właśnie. Kiedy wróciłeś do tej poezji i postanowiłeś ubrać ją w dźwięki?

- Ostateczna forma "Herberta" to mój pomysł, ale propozycja wyszła dwa lata temu od ludzi z telewizji publicznej. Wymyślili taką akademii ku czci, w którą na początku zaangażowany był Mateusz Pospieszalski, potem stanęło na tym, że zrobię to sam. Nie obyło się bez tarć, część z tych "telewizyjnych" osób podchodziła do tego biznesowo, po prostu chcieli wyrwać trochę pieniędzy. Doszły zmiany w TV i zaczęto przekładać decyzję z biurka na biurko.

Zostałeś na lodzie?

- Tak, choć trochę na własne życzenie - zostawiłem tę biurokrację, wziąłem sprawy we własne ręce i zacząłem pisać muzykę. Poraziło mnie piękno i magia poezji Herberta, czułem, że to trzeba dokończyć, a dźwięki pod wpływem tych wierszy wychodziły same.

Traktując "Herberta" jak poezję śpiewaną, to wyszły Ci dość nietypowe: elektronika, jazz, funky...

- Może nie powinienem tego mówić akurat we Wrocławiu, na tym festiwalu, ale nie przepadam ani za poezją śpiewaną, ani za piosenką aktorską (śmiech). Nie chcę generalizować, ale wydaje mi się, że kompozytorzy takiej muzyki przekombinowują swoje utwory, co czyni je trudnymi w odbiorze. Odwracają uwagę słuchacza od tekstu, który przecież jest w niej najważniejszy. Ja chciałem tego uniknąć, chciałem uciec od patosu, pozwolić "mówić poecie", którego wiersze i tak nie są łatwe. Po co jeszcze utrudniać je muzyką?

Sam wybrałeś teksty?

- Część pochodziła od pomysłodawców tamtej telewizyjnej akademii. Potem zacząłem poznawać Herberta sam, dotarłem do mniej znanych wierszy

Do współpracy namówiłeś wiele gwiazd: Waglewski, Nowak, Jan Nowicki, Maciej Stuhr, Sylwia Wiśniewska, Rafał Mohr, Gaba Kulka...

- O niektórych, tak jak o Maćku, myślałem od początku. Już kiedyś planowaliśmy zrobić coś razem, ale czas nie pozwalał. Teraz się udało. Generalnie aktorzy to zajęci ludzie: Marysia Seweryn, którą też zaprosiłem do projektu, otwierała właśnie Teatr Ochota i powiedziała, że nie zaangażuje się, bo Herberta nie można traktować z doskoku. Jeśli chodzi o Jana Nowickiego, miałem po prostu szczęście. Szukałem doświadczonego aktora, który mógłby być głosem pokolenia Herberta, a z panem Jankiem skontaktował mnie... Muniek Staszczyk z T.Love.

Skąd goście zagraniczni? Przekład poezji Herberta na języki obce wydaje się karkołomny.

- Rzeczywiście nie wszystko daje się przetłumaczyć, więc postanowiłem dać kolegom z zagranicy możliwość wypowiedzenia się pod wpływem tej poezji. Czuję się obywatelem świata i spojrzenie kogoś z zewnątrz na moją kulturę czy sztukę jest dla mnie bardzo istotne.

Czy w wierszach Herberta jest muzyka?

- To na pewno nie są teksty piosenek, słyszałem też opinie, że nie powinno się ich "udźwiękawiać" w ten sposób. Spróbowałem, ale wcale nie na przekór tym sądom. Może dlatego, że misyjnie podchodzę do tego co robię. Ale chyba wyszło nie najgorzej, bo pochwały otrzymaliśmy od samej Katarzyny Herbert, wdowy po poecie.

** "Herbert" w poniedziałek w Capitolu, ul. Piłsudskiego 72, o godz. 18. Bilety 70 i 80 zł