Nowa, stara baśń

Po pierwsze nie jest to przedstawienie lalkowe, aktorzy występują w żywym planie, po drugie nie jest to już de facto baśń Andersena, ale dość dowolna jej interpretacja w scenicznej adaptacji przygotowana przez Marię Wojtyszko. Autorka dramatów i reżyserka ma doskonały zmysł sceniczny i pierwsze na co zwracają uwagę widzowie kieleckiej premiery to właśnie oryginalne napisany tekst, uwspółcześniony a jednocześnie zachowujący w sobie cały potencjał emocjonalnych wzruszeń właściwy oryginałowi.

Jak u Andersena Gerda i Kay to dziewczynka i chłopiec przyjaźniący się ze sobą i co charakterystyczne dla każdej przyjaźni, po prostu świetnie czujący się w swojej obecności. Jak u Andersena okruch kryształowego lustra wpadając do oka Kaya zamienia chłopca w zimnego niewrażliwego człowieka. I wreszcie jak u Andersena przyjaźń, a może miłość, małej Gerdy do zaczarowanego złym urokiem Kaya jest jedynym lekarstwem i jedyną siłą zdolną roztopić lód zmrażający chłopca.

Maria Wojtyszko pozwala sobie jednak na dodatkowe baśniowe tricki wprowadzając do spektaklu postać Róży, która równie dobrze może być zaczarowanym kwiatem, koleżanką małej Gerdy i wreszcie przyjaciółką od serca młodej choć dorosłej kobiety. Ewa Lubacz w cudownym czerwono-zielonym kostiumie doskonale tworzy te trzy postaci przeistaczając się z małej dziewczynki w sprytną kobietę choć pozornie zachowującą się jak klasyczna "blondynka" o jaskrawoczerwonych włosach. Podobnie Gerda - w tej roli niezwykle młodzieńcza i świeża Hanna Świętnicka-Grabowska, która początkowo jest małą przyjaciółką Kaya z podwórka przed blokiem, a później kobietą zauroczoną uczuciem do Księcia, który potrafi zamówić rewelacyjną pizzę i gdy trzeba obudzić się z tego chwilowego zauroczenia, po prostu bohaterce nie jest łatwo. Przy takich scenach, a jest ich w spektaklu więcej, nie tyle młodzi widzowie będą mieli zabawę, ile ich opiekunowie. Małgorzata Oracz jako Królowa Śniegu, niczym celebrytka w pięknym biały kostiumie królowej estrady, stalowo-zimna raczej od błysków fleszy (tego akurat na scenie nie ma, ale takie budzi skojarzenia) i w każdym wystudiowanym dostojnym ruchu, bardziej rzeczywista niż baśniowa a przez to naprawdę groźna.

Doskonale zadebiutował na kieleckiej scenie Mikołaj Biernacki w roli Kaya wyraźnie pokazując przemianę wrażliwego chłopca w cynicznego mężczyznę i na odwrót. Świetny bo i dowcipny i na swój sposób diaboliczny jest Andrzej Kuba Sielski w wydawałoby się niepozornej roli Wrony. Bardzo dobra gra aktorów to jednak dopiero jeden z elementów budujących niezwykle udany spektakl. Następnym jest scenografia, czy raczej należy powiedzieć precyzyjne połączenie owej scenografii i kostiumów Anny Chadaj z budującymi jakiś przedziwny sceniczny nadwymiar wizualizacjami Krzysztofa Kiziewicza i muzyką Mai Pietraszewskiej-Koper, rytmiczną miejscami ambientową, miejscami dramatycznie zmieniającą dzianie się na scenie, będącą nie tyle ilustracją, ile integralnym elementem spektaklu. Sam odnalazłem tę niezwykłą jedność choćby w scenie dziejącej się nad rzeką, gdy wszystkie elementy spektaklu łączą się w organiczną całość, z której trudno wydzielić właśnie obraz od muzyki i żywych aktorów.

Reżyser tego niezwykłego przedstawienia Robert Drobniuch zwierzył się na konferencji prasowej, że jak wielu twórców teatru dla najmłodszych od wielu lat nosił w sobie chęć realizacji tej klasycznej andersenowskiej baśni i jak wielu ludzi teatru miał na nią swój autorski pomysł. Adaptacja Marii Wojtyszko w połączeniu z realizacją całości przez dyrektora kieleckiej sceny lalkowej przynosi nam w efekcie świetny familijny spektakl, świetny, bo niezwykle barwny, wizyjny a jednocześnie dowcipny i wzruszający zarazem, jednym słowem mądry i starannie przygotowany. Gdyby w innych dziedzinach naszego życia takie stosować standardy, no cóż marzenia.

"Królową Śniegu" w reżyserii Roberta Drobniucha w Teatrze Lalki i Aktora "Kubuś" w Kielcach gorąco polecam.

(emisja: niedziela 9 lutego 2014 roku w programie "Pierwsza recenzja")