Operowy remix Dominika Karskiego

Dominik Karski

"Opera//Remix": Italo Calvino"

niedziela, 15 grudnia, godz. 19

KOMUNA// WARSZAWA (ul. Lubelska 30/32, Warszawa)

http://komuna.warszawa.pl

dojazd z Centrum tramwajami linii 7, 8, 22 i autobusem 517

(przystanek al. Zieleniecka)

lub kolejką SKM (stacja Warszawa Wschodnia).

Bilety: 10/ 15 zł

Półtorej minuty. "De Quincey opisuje nocną podróż na koźle rozpędzonego dyliżansu obok zwalistego pocztyliona pogrążonego w głębokim śnie - upływ niezwykle krótkiego przedziału czasu, który może jednak pomieścić ocenę technicznej nieuchronności zdarzenia a także ocenę tego, co niewymierne". W opisie tej półtorej minuty Italo Calvino dopatruje się jednej z najbardziej przez siebie cenionych właściwości literatury, a także powodu, dla którego chciał nam ją polecić na nowe tysiąclecie. Literatura jego zdaniem jest sztuką, która jak żadna inna potrafi wyrazić prędkość. Zainteresowanie, jakim obdarza on De Quinceya, jest symptomatyczne. Tekst angielskiego pisarza zwiastuje nie tylko erę motoryzacji, podziału czasu na najdrobniejsze atomy i ich katastroficzne inklinacje. Jest ponad wszystko zapowiedzią panowania logistyki - świata opartego na mobilizacji i efektywnej kontroli przepływu zasobów. Ale jest także przypadkiem literatury ucha. De Quincey jest dojmująco wrażliwy na dźwięk, a także na jego znaczenie w modelowym świecie, w którym prędkość i jej kontrola stają się jednymi z najważniejszych fiksacji. Prędkość jest jednak także jednym z owych "więcej", które tematyzuje każdy dźwięk i każda muzyka.

Wychodząc od słynnego eseju Italo Calvino z jego Wykładów amerykańskich, a w szczególności od jego fascynacji de Quinceyem, opera z muzyką Dominika Karskiego i librettem Pawła Krzaczkowskiego jest słowno-muzyczną fantazją na temat wczesnych technologii komunikacji. Telegrafy optyczne, pierwsze transatlantyckie kable telegraficzne czy wreszcie telegrafy igiełkowe stworzyły podwaliny pod globalną telekomunikację, zdefiniowały życie społeczne zafiksowane na prędkości, ale także otworzyły przed nami nowe światy dźwiękowe. Na premierę w KOMUNIE// WARS, napisał sfragmentaryzowaną kompozycję na dwa flety i tam-tamy zogniskowaną wokół idei prędkości w muzyce. Mokument literacki Pawła Krzaczkowskiego stał się podstawą do przygotowania partii taśmy, w której Alessandro Facchini i Wiktor Milczarek wykorzystali nagrania transatlantyckich kabli, a także rozmaitych zjawisk dźwiękowych związanych z wczesnymi telegrafami. Całość uzupełnia przygotowana specjalnie do przestrzeni KOMUNY// WARSZAWA scenografia Pawła Modzelewskiego.

Dominik Karski studiował kompozycję w Perth i Brisbane pod kierunkiem Briana Howarda i Stephena Cronina. W roku 2012 uzyskał stopień doktorski w dziedzinie kompozycji na University of Melbourne; w ramach przygotowań do doktoratu w latach 2006-2007 pracował pod kierunkiem Chayi Czernowin w Universität für Musik und darstellende Kunst w Wiedniu. W swej muzyce skupia się na poszukiwaniu nowych struktur brzmieniowych i muzycznych doznań przez odkrywanie fizyczności wydobywania dźwięku. Kieruje uwagę bezpośrednio na jakość brzmieniową, skupiając się na relacji muzyk-instrument jako najpierwszym źródle substancji muzycznej. Ważniejsze kompozycje ukończone w ostatnich latach to pre-seed, utwór na flecistę i zespół, napisany na zamówienie Richarda Craiga w ramach stypendium twórczego MKiDN (2009) i Superb Imposition na kontrabasowy flet prosty (Paetzold) pisany na zamówienie Anny Petrini - utwór został wykonany po raz pierwszy na festiwalu Musica Electronica Nova w roku 2011 i ukazał się na płycie dB Productions w Szwecji we wrześniu 2012. Ostatnia partytura ukończona przez kompozytora to Veiled Voice na duet fletowy napisana dla warszawskiego duetu Flute O'Clock. Dominik Karski jest obecnie (styczeń-czerwiec 2013) stypendystą MKiDN i pracuje nad kompozycją na skrzypce solo przeznaczoną dla Karin Hellqvist. Jego muzyka była wykonywana przez zespół Elision na Warszawskiej Jesieni (2007), na koncertach w Australii w latach 2007-2008 i na festiwalu muzyki współczesnej w Huddersfield (Anglia) w roku 2006. W Australii twórczość Karskiego uhonorowano nagrodami, m.in. 2003 Albert H. Maggs Composition Award (The University of Melbourne) oraz 1998 ABC Young Composers' Award.

O cyklu

"Wyczerpanie wszystkich istniejących możliwości". Słowa dotyczące utworu "O sztuce oraz sposobach usidlenia kierownika działu w celu upomnienia się o podwyżkę" Georges'a Pereca są także najbardziej elegancką definicją opery. Jest ona "wszystkimi istniejącymi możliwościami" - muzyką i teatrem, i filmem, i architekturą, i literaturą, i tańcem, i sztukami wizualnymi, i kpiną z podziałów między dyscyplinami sztuki. I to "i" właśnie decyduje o tym, że w zdaniu Bernarda Magné najważniejsze jest pierwsze słowo - "wyczerpanie" - i jego semantyczna dwuznaczność: nie potrzeba nic więcej niż "wszystko", aby mieć nadmiar. Ponad wszystko historia opery to historia docierania do granicy wszystkiego i wyczerpania, które temu towarzyszy. Przepełnienie, zbytek, zbędność, zepsucie. Rozwiązłość, której nie można podołać. "Wyczerpanie" jest najważniejszym słowem w serii czterech remiksów, które w roku 2013 będą miały swoje premiery w KOMUNIE// WARSZAWA - mówi Michał Libera, kurator cyklu Opera// Remix.

Projekt dofinansowany przez Urząd m.st. Warszawy oraz ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w ramach programu "Kolekcje" - priorytet "Zamówienia kompozytorskie", realizowanego przez Instytut Muzyki i Tańca