Polactwo

Jeśli jesteście gotowi odkryć w sobie "polactwo", koniecznie zobaczcie "Pana Tadeusza. Ostatni zajazd na Litwie" Mikołaja Grabowskiego ze Starego Teatru w Krakowie.

Krakowski spektakl pokazywany był w tym tygodniu na Warszawskich Spotkaniach Teatralnych. Oglądałam go w bardzo znaczącym Międzynarodowym Dniu Teatru, kiedy ludzie kultury zaprotestowali wobec sposobu zarządzania i finansowania polskich scen. Kilka godzin przed przedstawieniem Mikołaj Grabowski zaapelował, aby artyści w pędzie po dotacje nie zapomnieli o widzu, którego on ceni najwyżej. Nie rzucał słów na wiatr.

Zgadzam się z wybitnym reżyserem, że "Pan Tadeusz" i inne dzieła z kanonu polskiej kultury, powinny być repertuarem obowiązkowym. Bo właśnie w nich, jak w krzywym zwierciadle powinniśmy ciągle się przeglądać.

- Gdyby nie Sienkiewicz, gdyby nie "Dziady" nie byłoby "marszów niepodległości", pochodów ze zniczami pod istniejące i wyimaginowane krzyże - dało się słyszeć, podczas antraktu tej ponad trzygodzinnej, zrobionej z rozmachem sztuki. Mogą w niej denerwować songi a la Piwnica pod Baranami, ale bez dwóch zdań zachwyca hip-hopowa "nawijka" ks. Robaka czy Pana Tadeusza. Nie mogłam oderwać oczu od miniperformance'u jednej z aktorek tła Pauliny Puślednik, odtwarzającej rolę Róży. Jej kilkuminutowe wycie i wicie się - raz jak z koncertu heavymetalowego, a raz jak z występu w stylu peep show - jest unikatowe. A aktorka tylko metaforycznie przedstawiała przemianę 14-letniej Zosi z dziewczyny biegającej z gęsiami w kobietę. Krakowska aktorka Magda Grąziowska w roli Zosi łobuzicy również zasługuje na brawa. Mówi i chodzi jak "facet spod budki z piwem", raz jest feministką, raz ofiarą fatalnego zauroczenia. Świetnych kreacji - choćby Krzysztofa Globisza jako Sędziego - było więcej. A wszyscy bohaterowie - na współczesnym pikniku czy grzybobraniu, wcielając się w spiskujących Horeszków i Sopliców, sprytnie przemycają nieznośne i smutne narodowe refleksje. "Polactwo" pobrzmiewa w każdej scenie.

Choć dostanie biletów na WST graniczy już cudem, niektórym się to udaje. W ostatni weekend festiwalu miłośnicy teatru nie powinni przegapić "Tęczowej Trybuny 2012" czy "III Furie".