Pytania o tożsamość
Kto w Polsce wstydzi się dzisiaj swojego pochodzenia?W najbliższy weekend, 10 i 11 października, krakowska publiczność będzie miała okazję po raz pierwszy obejrzeć pokaz przedpremierowy spektaklu „Powrót do Reims" w reżyserii Katarzyny Kalwat na podstawie bestselleru francuskiego socjologa Didiera Eribona. Spektakl jest koprodukcją Teatru Łaźnia Nowa i Nowego Teatru, a jego premiera odbędzie się w grudniu podczas Festiwalu Boska Komedia.
Przedstawienie stawia pytania o współczesne podziały klasowe oraz mechanizmy wykluczenia. Didier Eribon wyjechał z rodzinnego miasta – przedmieść francuskiego Reims, by ujawnić swoją orientację i wejść na drogę społecznego awansu. Wyjazd do Paryża umożliwił mu odkrycie homoseksualnej tożsamości, jednocześnie jednak ujawnił wstyd związany z robotniczym pochodzeniem. „Powrót do Reims" jest rodzajem osobistej spowiedzi, konfrontacją ze skrupulatnie ukrywanymi tajemnicami, rozliczeniem z przeszłością oraz oskarżeniem rzuconym samemu sobie.
Główną rolę zagra Jacek Poniedziałek – aktor pochodzący z rodziny robotniczej z krakowskiego osiedla Olsza II, powstałego w latach 60-tych, z którego wyjechał do Warszawy. Przegląda się tym samym w biografii Eribona, jak wielu innych mieszkańców małych polskich miast, miasteczek i wsi. Symboliczne spotkanie tych dwóch nazwisk odkrywa uniwersalność i aktualność mechanizmów awansu społecznego na tle przemian, jakie dokonały się w Europie ostatnich dekad. Czy poradziliśmy sobie z naszą przeszłością i zadaniem skonstruowania nowej tożsamości? Czy Polska nadal siedzi „w szafie" w strachu przed wykluczeniem?
Autor: Didier Eribon
Reżyseria, scenografia, kostiumy: Katarzyna Kalwat
Dramaturgia, tekst: Beniamin Bukowski
Muzyka: Wojciech Blecharz
Video: Antoni Grałek
Audio navigator: Piotr Pacześniak
Konsultacja choreograficzna: Agnieszka Kryst
Współpraca scenograficzna i kostiumograficzna: Anna Rogóż, Natálie Rajnišová
Asystenci: Natálie Rajnišová, Anna Rogóż, Piotr Pacześniak
Produkcja: Filip Pawlak
Inspicjent: Łukasz Jóźków
Występują: Jacek Poniedziałek, Jaśmina Polak (10-11.10.2020), Yacine Zmit
Na podstawie „Powrót do Reims" Didier Eribon © Editions Fayard, France w przekładzie Maryny Ochab © Maryna Ochab
Pokazy przedpremierowe: 10.10.2020, 11.10.2020 / 19:00 w Teatrze Łaźnia Nowa
Pokazy premierowe w ramach Boskiej Komedii: 9.12.2020, 10.12.2020
Produkcja: Teatr Łaźnia Nowa, Nowy Teatr w Warszawie
Wsparcie produkcyjne: Komuna/Warszawa
Spektakl powstaje w ramach Międzynarodowego Festiwalu Teatralnego Boska Komedia 2020.
Fragment scenariusza spektaklu „Powrót do Reims"
K1: Dzisiaj będziemy odpytywać wschodzącą gwiazdę intelektualnej lewicy. Dzisiaj wielki myśliciel.
K2: Didier Eribon, którego nikomu nie trzeba przedstawiać. W kulisach wyznał nam, że boi się odrobinę wywiadów.
K1: To nie quiz, uspokoiliśmy profesora Eribona. Do wygrania są jedynie serca naszych telewidzów. Didier Eribon, zapraszamy
(...)
K1: - żyjemy w kraju, w którym bardzo dużo osób jest studentami, jest pracownikami umysłowymi czy artystami w pierwszym pokoleniu. Doprowadziło to do awansu społecznego, awansu w porządku jedynie symbolicznym i intelektualnym, czasami również awansu ekonomicznego, zostawiając za sobą coś... To zdaje się właśnie o tym, w wymiarze prywatnym, jest pana książka.
E: Tak.
K1: Ja jednak myślę, że jest ona o wykluczeniu. Nie tylko społecznym. Nie stawia prostych diagnoz. Ona mówi o przynależności. To jednak nie tylko klasa. To tożsamość polityczna. Tożsamość seksualna. Tożsamość kulturowa. Tożsamość ekonomiczna. Pańska tożsamość jako profesora socjologii i homoseksualisty, kiedy powraca pan pamięcią w rodzinne strony i pańska tożsamość jako uciekiniera z Reims i syna robotników, kiedy jest pan w Paryżu, innymi słowy, jest to właśnie książka o tożsamości –
E: Tak –
