Rzeźby poszły na opał

"Powidoki" - reż. Maciej Wojtyszko - Teatr Telewizji

W Teatrze Telewizji - premiera "Powidoków" Macieja i Adama Wojtyszków. To przejmująca opowieść o burzliwym związku sławnych artystów - Katarzyny Kobro i Władysława Strzemińskiego, w powojennej polskiej rzeczywistości

Do napisania tej opowieści namówił mnie Andrzej Wajda – mówi reżyser Maciej Wojtyszko. – Sam był uczniem Strzemińskiego i dobrze znał jego niezwykle tragiczne losy. Pierwszą wersję scenariusza wraz z Adamem pisaliśmy więc dla Wajdy. Ale ponieważ był zajęty realizacją filmu „Katyń", postanowiłem za jego zgodą sam nakręcić tę opowieść.

Spektakl Wojtyszki powstał w konwencji filmowej. Ze względu na niski budżet realizatorzy zrezygnowali z wielu przewidzianych zdjęć plenerowych. Opowieść staje się przez to bardziej kameralna. Dużą pomocą przy tworzeniu scenariusza okazała się książka Niki Strzemińskiej „Sztuka, miłość i nienawiść", opisująca skomplikowane relacje Kobro i Strzemińskiego i ich tragiczne losy.

Katarzyna Kobro to jedna z najwybitniejszych rzeźbiarek w dwudziestoleciu międzywojennym i zarazem jedna z najtragiczniejszych postaci w polskiej historii sztuki XX wieku. Córka Rosjanki i niemieckiego grafa zrewolucjonizowała myślenie o rzeźbie. Odeszła od pojmowania jej jako bryły. Podstawowym założeniem swojej twórczości uczyniła budowę abstrakcyjnego dzieła sztuki opartego na prawach odkrywanych na drodze eksperymentu i analizy. Przez swe rosyjsko-niemieckie pochodzenie skazana była na wojenną tułaczkę. Spora część jej prac przepadła w czasie wojny. Niektóre, zwłaszcza drewniane, sama spaliła, by mieć czym ogrzać dom.

W „Powidokach" spotykamy ją pod koniec wojny i wkrótce jesteśmy świadkami rozpadu małżeństwa z Władysławem Strzemińskim. Żyją w skrajnej nędzy, szukając po śmietnikach materiałów do kolejnych prac. Strzemiński, jeden z największych malarzy i teoretyków sztuki, jest inwalidą. W czasie wojny stracił nogę i rękę. Dla swoich dawnych studentów pozostaje autorytetem. Jego wykłady cieszą się wielkim zainteresowaniem, a obrazy stanowią ozdobę Muzeum Sztuki w Łodzi.

W życie artystów brutalnie wkracza polityka. Strzemiński, odrzucający ideę realizmu socjalistycznego w sztuce, zostaje usunięty z uczelni, a prace jego i Katarzyny Kobro trafiają do magazynu, by czekać na lepsze czasy.

Mocnym atutem spektaklu jest obsada: rolę Kobro gra mieszkająca od lat w Polsce rosyjska aktorka i pieśniarka Nina Czerkies. – Zdecydowałem się na tę artystkę o oryginalnym życiorysie, bo uważałem, że wiele ją łączy z filmową bohaterką. Ma naturalny rosyjski akcent, a problemy adaptacji w Polsce rozumie jak mało która aktorka – mówi Wojtyszko.

Interesująco nakreślił wizerunek Strzemińskiego Mariusz Wojciechowski. Przedstawił przejmujący obraz wielkiego artysty zmagającego się z przeciwnościami losu. Marzyciela, który nie może pogodzić się ze swoim kalectwem.

Jan Bończa-Szabłowski
Rzeczpospolita
26 lutego 2011
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...