Totalna inwazja Obcego

Rozmowa z Janem Nowarą

Udział w Przestrzeniach Sztuki daje nam dodatkową szansę wychodzenia na zewnątrz - dosłownie i metaforycznie. W zakresie działań interdyscyplinarnych, sojuszy artystów i sztuk. To teatr i jakby plus wartość dodana. Także edukacja - poprzez warsztaty, prezentacje, spotkania i dyskusje. Również działania społeczne. W jednym słowie - synergia.

Z Janem Nowarą dyrektorem Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie rozmawia Andrzej Piątek z Dziennika Teatralnego.

Andrzej Piątek: Chodziłoby mi o wpływ pandemii na codzienność Teatru? Na realizację repertuaru? Pytanie już w założeniu jest raczej retoryczne...

Jan Nowara - Niestety, pandemia ma na to coraz większy wpływ. Wprawdzie teatr jako sztuka żywi się gorącą dramaturgią, niespodziewane emocje bywają znakomitym paliwem dla scenicznych kreacji, także zbiorowych, jednak Covid-19 jako demiurg nowej post-ery przekroczył zarówno granice naszej wyobraźni, jak i wyporność teatru jako zbiorowego organizmu – artystycznego, i także logistycznego, co w dzisiejszym świecie/rynku jest równie istotne. Otwarła się przed nami nowa post-rzeczywistość, którą próbujemy rozpoznawać, a to nie jest łatwe, bo mamy do czynienia z totalną inwazją Obcego.

Można próbować nie poddawać się tym okolicznościom. Miarą jest organizacja w pandemii przez Teatr z Rzeszowa 2. Festiwalu TransMisje - Wchód Sztuki i udział w 3. Festiwalu TransMisje w Trokach.

- Muszę wyznać, że organizacja i udział w tych przedsięwzięciach wszystkich pracowników Teatru - był rodzajem radykalnej autoterapii. Robiliśmy to dla podtrzymania energii, psychicznej kondycji, zbiorowego morale. Lecz skłamałbym, gdybym nie dodał, że motorem naszego działania była także niezłomna chęć wykorzystania każdej złotówki z grantów i dotacji, które otrzymaliśmy na te projekty od Samorządu Województwa Podkarpackiego i Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Ta determinacja dała znakomite owoce.

- Też tak sądzę. Doszedł do skutku pierwszy w czasach pandemii międzynarodowy festiwal artystyczny „na żywo"; (Trans/Misje - Wschód-).  Jako pierwszy i chyba jedyny dotąd polski teatr w erze Covidu 19 wyjechaliśmy za granicę na 3 edycję Międzynarodowego Festiwalu Sztuk Trans/Misje w Trokach. W okresie lipca-sierpnia daliśmy cztery premiery. Ponadto uruchomiliśmy w sieci internetowej duży program edukacyjny, z udziałem ponad stu szkół z Podkarpacia. Naprawdę zrobiliśmy wszystko, żeby przeciwstawić się pandemicznej depresji!

Międzynarodowy Festiwal Sztuk Trans/Misje miał edycje w Rzeszowie, Koszycach i Trokach. Wymyślił go Pan i powołał w Rzeszowie w sierpniu 2018. Chodzi w nim o reaktywowanie, podtrzymywanie i tworzenie więzi między środowiskami kulturotwórczymi w Europie środkowo -wschodniej. Zadanie i zamiar bardzo ambitne. Trudne też do zrealizowania?

- Tak. Wymyśliliśmy ten Festiwal jako spotkanie artystów różnych dziedzin złączonych ideą pogranicza - miejsca przenikania kultur. Wędrujący co roku do kolejnego z sześciu partnerów projektu (Czechy, Litwa, Polska, Słowacja, Węgry i Ukraina). W 2019 do wersji wędrującej Trans/Misji dołożyliśmy stałą edycję rzeszowską, dając jej miano Wschód Sztuki i poszerzając grono partnerów o Bułgarów, Gruzinów i Rumunów. W 2021 chcemy naszemu Festiwalowi dać szerszą formułę Trójmorza.

Mimo pandemii, Teatr z niektórymi spektaklami uczestniczył też w prestiżowych festiwalach krajowych?

- Rzeczywiście, nasza „Iwona, księżniczka Burgunda", w reżyserii Waldemara Śmigasiewicza, pojechała na Międzynarodowy Festiwal „Kierunek Wschód" do Białegostoku. Pandemia niestety uniemożliwiła jej prezentację podczas Międzynarodowego Festiwalu Gombrowiczowskiego w Radomiu. Natomiast najnowszy projekt „Granica" - reżyserki Katarzyny Szyngiery i reportażysty Bartosza Józefiaka - został przedstawiony w formule work in progres na Festiwalu „Sopot Non Fiction". Wspomnę też o zaproszeniu przedstawienia „Lwów nie oddamy" Katarzyny Szyngiery na Festiwal Sztuki Reżyserskiej Interpretacje w Katowicach.

Może scharakteryzujmy nowy sezon? Czy ma spójną myśl? Jakieś przesłanie?

- Proszę wybaczyć, ale od odpowiedzi na to pytanie, szczególnie w głębszym sensie, muszę się częściowo uchylić. Era zarazy stawia przed nami wiele pytań, na które nie znamy dziś odpowiedzi. Powiem tak - w orbicie naszych pragnień są wspomniana „Granica"; „Hiob 1951" - prapremiera sztuki o płk Łukaszu Cieplińskim, którą na nasze zamówienie pisze świetny dramaturg Jarosław Jakubowski; „Mąż i żona" nieśmiertelnego Fredry, w świeżym, apetycznym sosie; „Parady" Jana Potockiego na plenerową Scenę Wędrowną, „Tango" - arcydzieło Mrożka w gruzińskiej interpretacji; wreszcie światowy hit „Skrzypek na dachu". Ale co się ziści - pokaże czas...

Czy z powodu pandemii nie jest zagrożony 7. Festiwal Nowego Teatru, który powinien odbywać się w drugiej połowie listopada? Jeśli jest gotowy przynajmniej w części program może proszę spróbować go przybliżyć? Czy ten Festiwal będzie się różnił od poprzednich? Jakie będzie jego przesłanie?

- Program 7 edycji FNT jest zapięty i wraz z nurtem Off i czytaniami naszej Sceny Nowej Dramaturgii planowany na 21-28 listopada. Ale, że wirus już w nim namieszał, by nie zapeszać, może nie zdradzę szczegółów? Podam jedynie hasło: „Jutro nie umiera nigdy".

Teatr Siemaszkowej uczestniczy w ogólnopolskim programie Przestrzenie Sztuki. Jakie korzyści wynosi, bądź wyniesie?

- Udział w Przestrzeniach Sztuki daje nam dodatkową szansę wychodzenia na zewnątrz - dosłownie i metaforycznie. W zakresie działań interdyscyplinarnych, sojuszy artystów i sztuk. To teatr i jakby plus wartość dodana. Także edukacja - poprzez warsztaty, prezentacje, spotkania i dyskusje. Również działania społeczne. W jednym słowie - synergia. Wchodzimy w ten program z wieloma pomysłami i nadziejami na współpracę i ekspansję naszego Teatru w nowych rejonach. W nadziei też na rozwijanie pomysłów, które wynikają z uprawianych przez nasz Teatr strategii artystycznych.

__

Jan Nowara - krytyk literacki, teatralny i filmowy, publicysta i felietonista. Dyrektor Teatru im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1998-2001), dyrektor Teatru im. Wandy Siemaszkowej w Rzeszowie (2002-2003) i (2014-).

Andrzej Piątek
Dziennik Teatralny Rzeszów
14 października 2020
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92
Portrety
Jan Nowara
Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92 Notice: Undefined index: id in /var/zpanel/hostdata/zadmin/public_html/kreatywna-fabryka_pl/public/nowa_grafika/Application/modules/default/views/scripts/article/details.phtml on line 92

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...