Tymoteusz nie tylko dla dzieci

Za twórcę bajek uważany jest żyjący w VI wieku p.n.e. grecki niewolnik Ezop. Tworzył on opowieści o zwierzętach odzwierciedlających cechy poszczególnych osób, przeważnie polityków, przez co bezkarnie mógł bezkarnie krytykować władzę. Zresztą, w podobny sposób wyrażał swoje opnie Ignacy Krasicki, którego dzieła wprawdzie miały często charakter bardziej ogólny. Bądź co bądź, tego typu historie są ponadczasowe, bo ludzie na przestrzeni wieków pod względem charakterów zmienili się bardzo nieznacznie i niestety nie zdołali odrzucić najprymitywniejszych pobudek. Nielicznym tylko udawało się zdobyć na altruizm czy wykazać skłonność do kompromisów. Podobnie z tolerancją, o którą także w Polsce niełatwo. W zasadzie zawsze ktoś miał problem z zaakceptowaniem w drugim człowieku tego, co odbiegało od powszechnie przyjętych reguł i kłóciło się z jego osobistymi poglądami. Niejeden z nas trwa w swoich absurdalnych uprzedzeniach, które często wynikają z pozorów i presji pewnych grup. Oddalamy się od siebie i dzielimy zapominając o celowości sporu.

Właśnie o tolerancji, przede wszystkim, opowiada najnowsza propozycja rzeszowskiego Teatru Maska. Pod pozorem historii niedźwiadka Tymoteusza, który decyduje się wysiedzieć niechciane przez wszystkich kukułcze jajo, zobrazowana zostaje sytuacja odrzucenia wynikającego bezpośrednio z nieuzasadnionych uprzedzeń. Ptaki brzydzą się podrzutkiem z racji jego pochodzenia i wyśmiewają tego, kto go przygarnął. Stanowi to typowy przykład myślowej zaściankowości oraz moralnego konserwatyzmu. Mieszkańcy lasu krytykują kukułkę jako matkę zapominając, że to co robi wynika z jej natury. Po co staramy się zmieniać ludzi, skoro możemy spróbować zaakceptować ich takimi, jakimi są? Tymoteusz uczy nas nie krytykować, ale rozumieć. Zabawna opowieść powinna być refleksją – dla wszystkich – że „różny”, nie oznacza „gorszy”.

Sztuka autorstwa Jana Wilkowskiego została wyreżyserowana przez węgierskiego artystę Andrása Veresa. Stanowi bardzo czysty, czytelny przekaz dla najmłodszych, a równocześnie daje szansę zastanowienia się starszym widzom i sięgnięcia nieco głębiej. Niestety toczy się w dość miarowym rytmie, który usiłuje „łamać” muzyka Bogdana Szczepańskiego. Klimat, w zasadzie jak i przesłanie mają charakter dość uniwersalny. Przedstawienie jest bez wątpienia intrygujące. Nie tyle trzyma w napięciu, co wzbudza ciekawość o zakończenie. Istotą spektaklu jest refleksja biorąca górę nad emocjami. W każdym razie młodzi widzowie bawią się doskonale, bo żartów nie brakuje. Co jest godne powinszowania – spotykamy inteligentny humor – nie tylko słowny, bo i sytuacyjny.

Twórcą scenografii do spektaklu jest Ákos Mátravölgyi. Stanowi ją doskonały, plastyczny koncept umożliwiający absolutne wykorzystanie rekwizytu. A tego podejmują się Kamila Korolko, Monika Szela, Jadwiga Domka, Piotr Pańczak, Robert Luszowski i Grzegorz Eckert.

Ten sezon w Masce zaczął się bardzo udanie. „Tymoteusz…” z pewnością długo nie zejdzie z afisza, a co Teatr szykuje na najbliższy czas? Już 4 grudnia premiera „Nieznośnego słoniątka” w reżyserii Jacka Malinowskiego, a trzy dni później powraca do repertuaru magiczna „Gwiazda pana Andersena” (www.teatry.art.pl/n/czytaj/17721).