Warsztaty w Starym

Anna Polony

Wokół Nieboskiej

4 czerwca, godz. 19.00 - 22.00

Strefa BE (d. Muzeum), ul. Jagiellońska 1

Aktorka występowała we wszystkich krakowskich inscenizacjach Swinarskiego. W Nieboskiej komedii zagrała rolę Orcia.

"Grałam, byłam asystentką, i może to pycha z mojej strony, nie, nie pycha, raczej uświadomienie sobie faktu, że on ukształtował moje aktorstwo, nie nie tylko aktorstwo, w dużym stopniu także osobowość. Osiągnęliśmy ten stopień porozumienia w pracy, że była to rzeczywiście współ-praca, i wiele moich propozycji przyjmował, i wiele z nich zostało wcielonych w życie sceniczne. W jego dzieło. Wiem, że gdyby nie Konrad, byłabym zupełnie inną aktorką, bez tej świadomości, nie tak głęboko poruszoną wewnętrznie, nie tak przejętą tym, co niesie ze sobą literatura, więcej - sztuka. On mi pokazał, jak wielowarstwowe i pełne sprzeczności jest życie i jak za pomocą literatury można to ukazać na scenie. To wszystko zawdzięczam jemu. Także kształtowanie mojego gustu artystycznego, ale i życiowego, stosunku do ludzi, sposobu bycia."

Anna Polony [w] Józef Opalski Rozmowy o Konradzie Swinarskim i "Hamlecie", WL Kraków 1988.

***

Zygmunt Józefczak

Próby do sceny Gildenstern - Rozenkranc

5 czerwca, godz. 19.00 - 22.00

Strefa BE (d. Muzeum), ul. Jagiellońska 1

Aktor występował w Dziadach i Wyzwoleniu. Praca nad rolą Gildensterna została przerwana z powodu tragicznej śmierci Swinarskiego w katastrofie lotniczej w 1975 roku.

"Scena z fletem: tu chciałbym, żeby i Olek [Fabisiak] przypomniał ją sobie dokładnie, bo próbowaliśmy ją długo i bardzo była skomplikowana. Hamlet używał tego fletu jak narzędzia erotycznego. To było bardzo drastyczne, a Konrad, chcąc przełamać nasz wstyd, sam tej sceny bardzo się wstydził. W Hamlecie budziła się w tej scenie nienawiść i okrucieństwo wobec swych byłych przyjaciół. Swinarski bardzo chciał, żeby właśnie w okrucieństwie pointowała się serdeczność, z jaką witał w Elsynorze swych kolegów ze studiów. Upokorzyć ich! - to było jakby naczelne zadanie Hamleta, i Gildenstern się okropnie go bał, bał się, że ta powiedzmy, erotyczna zabawa przerodzi się w coś nieodwołanie tragicznego. Hamlet chciał jakby przekroczyć wszelkie granice, sprawdzić, gdzie kończy się granica człowieczeństwa u Gildensterna, napiąć ją do ostateczności. A kiedy upokorzony Gildenstern powtarzał, że nie wie, jak grać na flecie, Hamlet z furią, ale i z jakąś perwersyjną rozkoszą pakował mu flet z całą silą między pośladki. I Konrad bardzo chciał, żeby mój krzyk (gdyż to już przekraczało wszelką wyobrażalną granicę) był jakimś zwierzęcym skowytem i długim krzykiem rozpaczy jednocześnie. Konrad bardzo się tym emocjonował, mówił: "To ma być krzyk, który zbulwersuje cały Kraków!" A do tego była to jakby ostateczna próba rozbicia tej pary, co Hamlet usiłował już zrobić od momentu, kiedy stwierdził, że zaprzedali się oni Klaudiuszowi."

**

Zapisy i informacje:

rezerwacja@stary.pl, tel. 12 422 40 40

ZAPRASZAMY!

***

Swinarski>>bio.s to rodzaj multimedialnej instalacji przywołującej postać i twórczości Konrada Swinarskiego (1929 - 1975), wielkiego artysty europejskiego teatru XX wieku, wybitnego interpretatora sztuk szekspirowskich, polskiego romantyzmu i dzieł Wyspiańskiego, wyjątkowego nauczyciela w prowadzeniu aktorów na scenie.

Swinarski należał do pokolenia doświadczonego przez wydarzenia II wojny światowej, które brutalnie zapisały się w jego osobistym życiu. To 'dotknięcie' historii miało decydujący wpływ na odczytanie przez reżysera literatury na scenie, czy to w sposobie uwikłania bohaterów w społeczne i polityczne zależności, czy w niejasnej ocenie moralnych i etycznych zachowań postaci. Z usprawiedliwienia osobistej klęski wyrosły jego wielkie inscenizacje poszukujące odpowiedzi na fundamentalne pytania, stawiane wobec polskiej i niemieckiej historii, (Swinarski pochodził z polsko-niemieckiej rodziny), polskiego katolicyzmu i Heglowskiego rozumienia rozwoju Ducha Narodów.

W latach 60. powstały wielkie inscenizacje Swinarskiego w Schiller Theater w Berlinie (Marat/Sade, Pluskwa). W tym samym czasie reżyser rozpoczął współpracę ze Starym Teatrem (1965-1975), przygotował tu jedenaście inscenizacji, m.in.: Nieboską komedię Krasińskiego, Woyzecka Büchnera, Fantazego Słowackiego, Wszystko dobre, co się dobrze kończy Szekspira, Dziady Mickiewicza, Wyzwolenie Wyspiańskiego. W Starym spotkał znakomity zespół artystów - aktorów, kompozytorów - z ich wspólnej pracy powstały arcydzieła wyznaczające styl interpretacji narodowej literatury na całe półwiecze.