Władysław Jarema (1896 - 1976)

Ukończył gimnazjum filologiczne we Lwowie.

W 1914–17 walczył w Legionach Polskich. Po wojnie ukończył szkołę dramatyczną we Lwowie. Brał udział w kampanii 1920.

W sezonie 1920/21 i 1921/22 występował w Teatrze Miejskim w Łodzi, w sezonach 1922/23 i 1923/24 w zespole Henryka Czarneckiego w Sosnowcu, 1924/25 (w okresie wspólnej dyrekcji) na scenach teatrów w Sosnowcu i Katowicach; tu także reżyserował, a pod koniec sezonu kierował wspólnie z Kazimierzem Opalińskim zrzeszeniem aktorskim w Sosnowcu. W kwietniu i czerwcu 1924 występował gościnnie w Wilnie; grał wtedy m.in. Ziemskiego „Drugi mąż", Guidottiego „Nauczycielka", Sebastiana „Frasquita", Iwa „Katia tancerka". W sezonie 1925/26 należał do zespołu Teatru Miejskiego w Płocku i grał m.in. Przełęckiego „Uciekła mi przepióreczka". W lecie 1927 brał udział w występach objazdowych „Świt, dzień i noc", m.in. w Płocku i Kaliszu. W 1928 wyjechał do Paryża, gdzie pracował jako robotnik i równocześnie uczył się aktorstwa w teatrze Vieux Colombier. Po powrocie z Francji (październik 1932), wystawił (według własnej relacji) w lipcu 1933 w teatrze przy ul. Karowej w Warszawie – „Bitwę nad Marną" (widowisko zakupione przez Ministerstwo Spraw Wojskowych). 

Od grudnia 1935 pracował jako urzędnik w Wojskowym Instytucie Naukowo-Oświatowym (Wydział Propagandy). W 1937–39 współpracował z teatrem artystów Cricot, prowadzonym przez jego brata Józefa w Krakowie i Warszawie. Zagrał m.in. tytułową rolę w Mistrzu Pathelin. W 1939 brał udział jako konferansjer w warszawskiej szopce politycznej wystawionej w kawiarni Instytutu Propagandy Sztuki.

Wybuch II wojny światowej zastał go na wsi nad Bugiem. Potem przebywał w Białymstoku, gdzie oglądał występy rosyjskiego teatru Siergieja Obrazcowa, co stało się, jak sam wspominał, inspiracją do założenia w grudniu tego roku Państwowego Polskiego Teatru Kukiełek w Grodnie, którego był dyrektorem i kierownikiem artystyczny, do sierpnia 1941. Teatr ten dysponował autobusem i dawał występy gościnne, na początku 1940 grał w Stołpcach, w sezonie 1940/41 w Nowogródku i w Mińsku. Pierwszą premierą (luty 1940) była rewia lalkowa Cyrk Tarabumba.
Kolejne lata wojny Jarema spędził w Krakowie i Warszawie, pracując jako szewc. Po powstaniu warszawskim został wywieziony do obozu koncentracyjnego w Stutthofie, nast. w Alt Vorwerk, skąd uciekł w październiku 1944.

Na początku 1945 założył (wraz z żoną) w Krakowie Teatr Lalki i Aktora Groteska (otwarcie premierą Cyrku Tarabumba 9 czerwca tego roku). Po wystawieniu kolejnych dwóch premier Szewc Dratewka i La serva padrona, Jarema został 10 października 1945 odwołany ze stanowiska dyrektora teatru. W 1946–47 przebywał przez kilka miesięcy w Paryżu. Ponownie został dyrektorem Groteski w sezonie 1948/49, potem przekazał dyrekcję żonie, pracując do 30 września 1965 jako reżyser. W sezonie 1950/51 przez trzy miesiące (listopad–styczeń) był dyrektorem Teatru Lalka (poprzednio pn. „Niebieskie Migdały" w Warszawie. Reżyserował m.in. „Cudowną lampę Aladyna", „Konika garbuska", „Nowe szaty króla", „Igraszki z diabłem", „Gdyby Adam był Polakiem" i „Noc cudów", „Orfeusz w piekle", „Dzikie łabędzie". Potem ze względu na zły stan zdrowia wycofał się z pracy.

Zagrał w kilku filmach np.: „Struktura kryształu" w reż. Krzysztofa Zanussiego (1969), „Romantyczni" w reż. Stanisława Różewicza (1970) i „Bicie serca" w reż. Jana Laskowskiego (1971).

W Teatrze Telewizji wyreżyserował „Igraszki z diabłem" (1966).

Był pionierem nowoczesnego teatru lalek w Polsce, traktowanego jako pełnoprawny dział sztuki teatralnej, o dużych ambicjach artystycznych, przeznaczony nie tylko dla widowni dziecięcej. W prowadzonym przez niego teatrze aktor (występujący w masce) był partnerem lalki.

Był synem Józefa Jaremy adwokata, i Stefanii ze Śmigielskich, bratem Marii Jeremy i Józefa Jeremy, mężem Zofii z Leśniewskich, reżyserki i dyrektor teatru.

Źródła: Słownik biograficzny teatru polskiego, E-teatr, FilmPolski, Wikipedia