Dziś o 21.05

„Nietoty" to drugi projekt realizowany w Radiu Kraków przez Jana Klatę. Po wielkim radiowym eksperymencie – słuchowisku „Dumanowski. Dokumenty z odnalezionej biografii", dyrektor Narodowego Starego Teatru sięgnął po tekst Sebastiana Majewskiego, inspirowany wstydliwą historią zdrady,- Goralenvolk.

Goralenvolk to jeden z najbardziej zaskakujących, wciąż niechętnie wspominanych epizodów z czasów II wojny światowej na ziemiach polskich, nazywany czasem „hańbą Podhala". To temat -  zdaniem reżysera -  fascynujący, który do tej pory nie został opowiedziany za pomocą spektaklu teatralnego czy radiowego.
Punktem wyjścia naszego słuchowiska są fakty, natomiast jest to forma artystycznie przetworzona. – mówi Jan Klata –  Sebastian, zwłaszcza  w drugiej części słuchowiska,  popuszcza wodzę wyobraźni i zastanawia się nad uniwersalną figurą zdrajcy – zdrajcy bez twarzy i tego, jak w różnych miejscach, w różnych narodach i różnych państwach może on być wykorzystywany.

Nie chciałbym opowiadać o kolaboracji górali z punktu widzenia roku 1945, bo nie mam prawa oceniać tych wydarzeń - podkreśla z kolei autor tekstu Sebastian Majewski -  Dlatego wybrałem formę groteskową, trochę baśniową. Różne formy zarzutów o kolaborację są bardzo istotną częścią naszej historii i towarzyszą nam od dawna. Spotkać je można i dziś, w 2013 roku.

Słuchowisko Radia Kraków, choć zostało zainspirowane faktami historycznymi, nie jest dokumentem, To rodzaj politycznej groteski, w której autentyczne wydarzenia i postaci stają się pretekstem do stworzenia fantastycznej, momentami surrealistycznej opowieści.

Zależało mi, żeby dotknąć tego tematu w sposób trochę nierzeczywisty, z pozycji sztuki, która daje duże możliwości - mówi Majewski.

Bohaterami słuchowiska są Witalis Wieder (Roman Gancarczyk), najmniej znany z inicjatorów i ideologów Goralenvolk, Włodzimierz Ilicz Lenin (Adam Nawojczyk) oraz tajemnicza Wolna Elektrona  (Katarzyna Krzanowska), która umożliwi bohaterom swobodne przemieszczanie się w czasie i przestrzeni.

Fakty są dla nas trampoliną, żeby troszkę artystycznie sobie zaszaleć i pofolgować. Mam nadzieję  ku radości najpierw aktorów a następnie, aby bawić i dawać do myślenia naszym słuchaczom. – dodaje reżyser.

Cieszymy się, że antena Radia Kraków jest miejscem swobodnej wypowiedzi artystycznej na ważne, często kontrowersyjne i bolesne tematy – mówi Marcin Pulit, Prezes i Redaktor Naczelny Radia Kraków - Świadczy o tym drugi już projekt Jana Klaty i Sebastiana Majewskiego realizowany właśnie w Radiu Kraków. W ten sposób konsekwentnie pokazujemy jaka powinna być rola publicznego radia.

„Nietoty" to jednak nie tylko słuchowisko, ale także niezwykła opowieść wizualna oparta na teście Sebastiana Majewskiego. Jej autorem i autorem oprawy graficznej słuchowiska jest jeden z najzdolniejszych młodych krakowskich artystów, twórca eksperymentalnych komiksów Kuba Woynarowski.

Tekst słuchowiska  jest bardzo metaforyczny, posługuje się abstrakcyjnymi figurami, językiem symboli  - mówi Woynarowski -  Starałem się wykorzystywać te symbole na poziomie wizualnym i odnieść się do ikonosfery związanej z jednej strony z Podhalem, z drugiej strony z nazizmem. Konkretna historyczna sytuacja została wyniesiona na poziom uniwersalny i tak też będę chciał to podkreślić w swoim komiksie.

Komiks poprzedził premierę słuchowiska - w 10 odcinkach publikowany był na stronie www.radiokrakow.pl. Kolejne plansze wizualnej opowieści inspirowanej słuchowiskiem „Nietoty"  śledzić można było codziennie  na stronie Radia Kraków  od 2 do 13 grudnia.

„Nietoty" Jana Klaty do słuchania na antenie Radia Kraków, na stronie www.radiokrakow.pl oraz za pomocą bezpłatnej aplikacji mobilnej Radia Kraków na urządzenia mobilne już w poniedziałek 16 grudnia o 21.05.

Szczegóły, multimedia,  komiks Kuby Woynarowskiego na www.radiokrakow.pl

 



Anna Słońska-Zemła
Radio Kraków
16 grudnia 2013
Portrety
Jan Klata