Teatr Rampa jest zabytkiem

- Podjąłem decyzję o wpisie do rejestru zabytków gmachu Teatru Rampa z uwagi na zachowane wartości artystyczne i historyczne obiektu - poinformował wojewódzki mazowiecki konserwator zabytków prof. Jakub Lewicki.

Dawny Dzielnicowy Dom Kultury Targówek przy ul. Kołowej 20, w którym obecnie mieści się Teatr Rampa, został wzniesiony w latach 1951-1959 według projektu Zenona Buczkowskiego.

Jak napisał konserwator, powstanie budynku związane jest z powojenną ideą tworzenia sieci powszechnie dostępnych domów kultury. "W koncepcji architektonicznej sięgnięto po wzorce klasycyzmu petersburskiego (np. Teatr Aleksandryjski), jak również po rodzime przykłady klasycyzmu (np. Biblioteka Raczyńskich w Poznaniu)" - dodał.

Cechą wyróżniającą tego typu obiekty były monumentalne kolumnady i frontony zdobione dekoracją rzeźbiarską. Centrum kulturalne powstało w okolicy zacofanej urbanistycznie, którą cechowały złe warunki bytowe i duża przestępczość.

Z uwagi na ograniczenia finansowe budowa obiektu przeciągała się w czasie, a jego projekt uproszczono. Do czasu otwarcia głównego gmachu w połowie 1959 r. rolę domu kultury pełnił budynek sali gimnastycznej. Dom Kultury Targówek funkcjonował przy ul. Kołowej do roku 1975 r., gdy aktor i reżyser Marian Jonkajtys zorganizował tu scenę muzyczną. Budynek zaczęto stopniowo przystosowywać do potrzeb teatru. W 1987 r. placówka zmieniła nazwę na Teatr Rampa, a na początku lat 90. obiekt uległ rozbudowie.

Projekt kompleksu opracował inż. arch. Zenon Buczkowski. Gmach w chwili powstania stanowił nowoczesne centrum kulturalne, oferujące wielofunkcyjną przestrzeń o szerokim programie adresowanym do lokalnej społeczności. Jednocześnie stanowić miał punkt wyjścia dla osiowo rozplanowanej kompozycji założenia zieleni ówczesnego Pl. Horodelskiego. "Tym samym jest dokumentem urbanizacji warszawskich przedmieść oraz wyrazem dążeń do jakościowej zmiany życia mieszkańców ubogiej i zaniedbanej dzielnicy Warszawy. W związku z powyższym nieruchomość posiada istotną wartość jako świadectwo powojennej historii Targówka oraz jego rozwoju przestrzennego i społecznego" - podkreślił konserwator. "Jednocześnie obiekt jest ważnym składnikiem dziedzictwa Warszawy lat 50. XX w. jako wzorcowy przykład socrealistycznego domu kultury, o walorach typologicznych i dokumentacyjnych, zarówno w warstwie architektoniczno-formalnej jak i programowej" - dodał.

Jak zaznaczył prof. Lewicki mimo dokonanych remontów i adaptacji we wnętrzu budynku zachował się spójny charakter westybulu i foyer będących świadectwem zrealizowanej w latach 50. koncepcji wystroju wnętrz domu kultury, opartej na walorach okładzin kamiennych z krajowych zasobów. "Powyższe przestrzenie reprezentacyjne korespondują z surowym i monumentalnym wyrazem architektonicznym elewacji i odznaczają się prostotą, symetrią i logiką struktury" - podsumował konserwator.

Marta Stańczyk
Kurier PAP
26 stycznia 2022