Piotr Cieślak

Aktor teatralny, filmowy, telewizyjny i radiowy, reżyser teatralny i telewizyjny, pedagog, dyrektor teatrów.
Urodził się 11 listopada 1948 roku w Toruniu. Zmarł 12 września 2015 w Warszawie.
W 1970 roku ukończył Wydział Aktorski Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie. Zadebiutował 24 grudnia 1969 w spektaklu dyplomowym rolą Piotra Siergiejewicza Trofimowa w “Wiśniowym sadzie” w reżyserii Zdzisława Tobiasza. W PWST zagrał jeszcze w trzech przedstawieniach: “Krwawe gody” Federico Garcii Lorki (Leonardo) w reżyserii Zofii Małynicz (premiera 16 lutego 1970), “Miłość czysta u kąpieli morskich” Cypriana Kamila Norwida (Feliks Skorybut) w reżyserii Reny Tomaszewskiej (premiera 31 marca 1970), “Oko” Jonasza Kofty (Aktor II, Technik I, Chłopiec II) w reżyserii Aleksandra Bardiniego (premiera 16 maja 1970).
Zafascynowany Jerzym Grotowskim, jego techniką aktorską i metodyką pracy stworzył teatr Studio - własny ambitny, nowatorski teatr przy Zakładach Azotowych "Puławy", gdzie wspólnie z zespołem tego teatru zrealizował “Misterium Buffo” Włodzimierza Majakowskiego, “Świeczka zgasła” i “Niedźwiedzia” Antoniego Czechowa, “Noc tysięczną drugą” Cypriana Kamila Norwida i “Teatr cudów” Miguela de Cervantesa. Jego działalność spotkłla się jednak z zarzutami, że tego rodzaju teatr nie jest zwrócony w stroną widowni robotniczej i po trzech latach 1973 Studio zostało zamknięte.
Po eksperymencie w Puławach znalazł się w warszawskim Teatrze Studio, w którym wystąpił w “Witkacym” wg Stanisława Ignacego Witkiewicza (Czeladnik I) w reżyserii Józefa Szajny (premiera 14 kwietnia 1972), “Oszalałym Heraklesie” Eurypidesa (Tebańczyk) w reżyserii Zenona Macieja Bordowicza (premiera 22 grudnia 1973) i w spektaklu “Dante” wg Boskiej Komedii (Jan) w reżyserii Józefa Szajny (premiera 20 kwietnia 1974).
Rozpoczął studia reżyserskie w warszawskiej PWST, które ukończył w 1978. Współpracę ze szkołą teatralną kontynuował od 1973 do 1997 prowadząc zajęcia ze studentami.
W 1974 roku zaangażował się w Teatrze Powszechnym w Warszawie, z którym był związał się na kilkanaście lat. Współpracował tam z takimi reżyserami jak Zygmunt Hübner, Ryszard Major, Wiesław Górski, Lidia Zamkow, Jerzy Hutek, Dariusz Miłkowski, Władysław Kowalski,
W warszawskim Teatrze Popularnym po raz pierwszy samodzielnie wyreżyserował spektakl. Był to “Dom na granicy” Sławomira Mrożka w warszawskim Teatrze Popularnym (premiera 10 listopada 1978).
W Powszechnym też zaczął reżyserować. “Gdy obudzą się rankiem” Wasyla Szukszyna
(premiera 23 listopada 1979). To była jego pierwsza premiera reżyserska w tym teatrze, gdzie jako aktor i reżyser zrealizował niemal trzydzieści spektakli m. in. “Marię” Izaaka Babla (premiera 5 czerwca 1981), trzy sztuki Bertolta Brechta: “W dżungli miast” (premiera 15 kwietnia 1985), “Baal” (premiera 9 listopada 1985) i “Turandot czyli kongres wybielaczy” (premiera 28 maja 1987), a także “Godzina kota” Pera Olova Enquista (premiera 23 kwietnia 1988), “Aa...a” Stanisława Ignacego Witkiewicza (premiera 8 marca 1989) i “ Ostatnie dni ludzkości” Karla Krausa (premiera 22 maja 1997). Cieślak reżyser, to inscenizacje dyskretne oraz bardzo dobre relacje z aktorem. Wystawiał głównie dramat dwudziestowieczny.
Współpracował z innymi teatrami, m.in. na początku lat 90. zrealizował dwa spektakle w łódzkim Teatrze im. Stefana Jaracza. Przygotował tam najpierw adaptację “Folwarku zwierzęcego” George'a Orwella (premiera 15 maja 1990), a później przedstawienie “Krótki pamiętnik Jakuba Czarnieckiego” na podstawie tekstów Witolda Gombrowicza, Władysława Ludwika Anczyca i Aleksandra Ładnowskiego (premiera 31 grudnia 1991).
W 1993 roku Piotr Cieślak objął kierownictwo artystyczne warszawskiego Teatru Dramatycznego. Funkcję tę sprawował do 2007 roku. Reżyser wielokrotnie podkreślał, że czuje się uczniem Zygmunta Hübnera. Pierwszym przedstawieniem zrealizowanym w Dramatycznym było “Wesele, wesele” wg “Wesela” Antoniego Czechowa i “Wesela u drobnomieszczan” Bertolta Brechta (premiera 5 listopada 1993). Mimo, że nadal bliska jest mu twórczość współczesnych autorów, w Teatrze Dramatycznym realizował także “Jak wam się podoba” Williama Szekspira (9 listopada 1996) i “Wszystko dobre, co się dobrze kończy” (31 grudnia 2000). Zrealizował również “Morderstwo” Hanocha Levina (premiera 18 maja 2002), “Obsługiwałem angielskiego króla” Bohumila Hrabala (premiera 2 października 2003), “Pamiętnik” wg Witolda Gombrowicza (premiera 24 kwietnia 2004), “Siostry” Pera Olova Enquista (premiera 9 września 2006), “Iwonę” Witolda Gombrowicza (premiera 29 grudnia 2007).
Ponadto w innych teatrach wystawił “Dwie blizny” Aleksandra Fredry - Teatr na Kresach w Suwałkach (premiera 6 kwietnia 1992), “Joko świętuje rocznicę” Rolanda Topora - Akademia Teatralna w Warszawie (premiera 5 kwietnia 1997), “Godzinę, w której nie wiedzieliśmy nic o sobie nawzajem” Petera Handkego (premiera 11 marca 1999), “Dozorcę” Harolda Pintera w Teatrze Narodowym w Warszawie (premiera 20 lutego 2010), “Obsługiwałem angielskiego króla” Bohumila Hrabala w Teatrze Nowym w Poznaniu (premiera 22 października 2011) oraz “Sześć i pół kobiety” Lyndy Lemay (premiera 12 kwietnia 2012). Ostatnią premierę w teatrze wystawił w PWST w Krakowie - Wydział Teatru Tańca w Bytomiu jako opiekun artystyczny w “Portrecie wielokrotnym” Stanisława Ignacego Witkiewicza (premiera 29 listopada 2012).
Współtworzył także Teatr Telewizji, do 1981 jako aktor, a od spektaklu “Debel mieszany-sceny małżeńskie-miejsce spoczynku” Davida Camptona (premiera 8 stycznia 1984) jako reżyser. Reżyserował m. in. “Przebudzenie wiosny” Franka Wedekinda (premiera 13 marca 1989), “Godzinę kota” Pera Olova Enquista (premiera 22 marca 1990) i “Ślubną fotografię” Antoniego Czechowa (premiera 4 marca 1995).
W latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku zagrał w trzech słuchowiskach Teatru Polskiego Radia: “Ermida albo królewna pasterska” Stanisława Herakliusza Lubomirskiego (Tyrsis) w reżyserii Zdzisława Tobiasza (premiera 22 września 1974), “Błękitne paciorki” Anny Lisowskiej-Niepokólczyckiej w reżyserii Aleksandra Korewa (premiera 10 października 1974) oraz “Polowanie na muchy” Janusza Głowackiego (Andrzej) w reżyserii Macieja Zembatego (premiera 18 marca 1979).
Chętnie grał także w filmie, m. in.: “Opadły liście z drzew” (1975) w reżyserii Stanisława Różewicza, “Smuga cienia” (1976) w reżyserii Andrzeja Wajdy, “Kung-fu” (1979) w reżyserii Janusza Kijowskiego i “Koniec gry” (1992) w reżyserii Feliksa Falka.
Wykładał w Państwowej Wyższej Szkole Teatralnej w Warszawie. W latach 1987-90 pracował jako prodziekan Wydziału Aktorskiego, od 1990 do 1993 był prorektorem tej uczelni.
Jego żoną była Jadwiga Cieślak - aktorka.

Nagrody:
1980 - Wyróżnienie teatralne tygodnika "Przyjaźń" za reżyserię sztuki “Gdy obudzą się rankiem” Wasilija Szukszyna w Teatrze Powszechnym w Warszawie
1994 - Tytuł "Gniota sezonu" w ogólnopolskim rankingu teatralnym III programu Polskiego Radia dla sztuki “Szósty stopień oddalenia” Johna Guare z Teatru Dramatycznego w Warszawie
1997 - Złoty Yorick - główna nagroda w konkursie Theatrum Gedanense na inscenizację sztuki Szekspira dla przedstawienia “Jak wam się podoba” z Teatru Dramatycznego w Warszawie.

Opracował Ryszard Klimczak
Źródła: Culture.pl, E-teatr, FilmPolski

Książka tygodnia

Teatr, który nadchodzi
Wydawnictwo słowo/obraz terytoria Sp. z o.o.
Dariusz Kosiński

Trailer tygodnia

La Phazz
Julieta Gascón i Jose Antonio Puchades
W "La Phazz" udało się twórcom z "La ...