Jazzująca Bona na OFF-ie

Spektakl powstał z okazji 500-lecia zaślubin Bony Sforzy z królem Zygmuntem I Starym. Każda z piosenek wykonywanych przez Ewę Żmijewską, przeplatanych deklamacjami narratora -Artura Żmijewskiego jest opowieścią o pewnym etapie życia królowej. Poznajemy ją zatem jako młoda kobietę instruowaną przez matkę w kwestiach małżeńskich. Bona jest zaintrygowana nowym, zimnym krajem, do którego wkrótce wyruszy w podróż.

Poemat prowadzi nas przez uczucia i emocje kobiety towarzyszące młodości i ciekawości miłości i związku, macierzyństwo, zdobywanie wpływów na dworze, trudne relacje z synem i synową, śmierć męża, aż wreszcie powrót do rodzinnej Italii. Piosenki Moje Bari oraz Pappacoda wieńczą jazzowy poemat. Bona zmarła w Bari otruta przez swojego zaufanego współpracownika, a jak się później okazało agenta Habsburgów Jana Wawrzyńca Pappacodę.

Władcza i dbająca o własne interesy Bona doświadczyła za życia mocnej krytyki. Jako kobieta silna, dobrze zarządzająca majątkiem, współrządząca państwem, apodyktyczna w relacjach rodzinnych, do dziś jest postrzegana jako postać niejednoznaczna i kontrowersyjna. Muzyka łagodzi obyczaje, więc podczas spektaklu odkrywamy raczej łagodniejsze i czulsze oblicze królowej. To z pewnością zasługa śpiewającej artystki Ewy Żmijewskiej, której towarzyszy Artur Żmijewski jako narrator, ale nie tylko. Część piosenek artyści śpiewają w zgranym duecie. Poznajemy także oblicze Artura Żmijewskiego jako wokalisty, którego ciepła i łagodna barwa głosu znakomicie wpisuje się w tak szlachetną formę jaką jest poemat jazzowy.

Spektakl, czy też koncert przybierają elegancką, wysublimowaną kompozycję dźwięku i słowa. Ta estetyka wpisuje się w klimat dworskiego muzykowania, bo pomimo współczesnego brzmienia i braku scenografii z epoki, przywołuje odrodzeniowy wzrost popularności muzyki na salonach sprzed wieków. Zygmunt II August jako miłośnik sztuki z pewnością chętnie wysłuchałby poematu jazzowego panów Zabłockiego i Stankiewicza, wszak muzyka i jej twórcy rozkwitali na wawelskim dworze za panowania i mecenatu renesansowych władców- obu Zygmuntów i Bony Sforzy oczywiście.

Najbardziej rozpoznawalny wokal w towarzystwie muzyki jazzowej to skatowanie. Tym razem twórcy zrezygnowali z tego sposobu śpiewania (no może przez chwilę mieliśmy tego namiastkę) na rzecz opowiadania historii i starannego przekazu słownego na temat życiorysu Bony Sforzy.

Dzięki temu zabiegowi, każdy odbiorca przy akompaniamencie przyjemnego brzmienia muzyków miał szansę poznać wybrane wątki z życia królowej. Instrumentaliści, wokalistka i narrator stworzyli zgrany zespół, bo wiemy, że muzycy jazzowi kochają improwizację, ale tym razem podporządkowali się zamysłom kompozytora i pomogli wyczarować dyskretne tło tej opowieści. Bardzo dobre nagłośnienie i akustyka teatru ułatwiły to zadanie.

Niecodzienna forma inscenizacji sprowokowała widzów festiwalu i twórców do interesującej dyskusji. Z pewnością niejeden zaintrygowany odbiorca tego wydarzenia sięgnie nie tylko po biografię Bony Sforzy, ale zacznie także bacznie obserwować poczynania twórców: trio jazzmanów, Ewę Żmijewską, która wyczarowała kreację Bony w łagodnej odsłonie oraz Artura Żmijewskiego, aktora doskonale nam znanego, ale tutaj zaskakującego nas bardzo pozytywnie swym wokalem.

Sceniczny duet ojca i córki powinien nas jeszcze nie raz przyjemnie zaskoczyć.
__

„Jazzująca Bona na OFF-ie"
Data spektaklu: 20.04.2024 r.
Data recenzji: 23.04.2024 r.
Autor fotografii: Michał Matuszak

Realizacja:

Muzyka-Kuba Stankiewicz
Tekst-Michał Zabłocki
__
Bona -Ewa Żmijewska
Narrator-Artur Żmijewski
Fortepian-Kuba Stankiewicz
Kontrabas-Wojciech Pulcyn
Perkusja-Sebastian Frankiewicz