Pan Brouček w wehikule czasu

Natomiast 15 marca 2024 odbyła się prapremiera polska w Teatrze Wielkim im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu. A zatem, publiczność podczas szóstego festiwalowego wieczoru obejrzała to najnowsze operowe dzieło w odważnej i pełnej satyry reżyserii Davida Pountney'a oraz Katarzyny Tomali-Jedynak, która objęła kierownictwo muzyczne.

Już od pierwszej chwili wiadomo, że publiczność zostaje przez realizatorów zaproszona do świata, w którym wszystko może się wydarzyć, i to w krzywym zwierciadle satyry. Dekoracje Leslie Travers to prawdziwe składowisko turystycznych pamiątek, które można przywieźć z Pragi. A zatem, jest miniaturka Mostu Karola, zegar astronomiczny na Rynku, czekoladki. Są i kufle z piwem, beczki, a puszka po piwie, jak w dziecięcej zabawie, pełni rolę konia. A nad tym wszystkim zawisł ozdobny talerz z panoramą miasta. Wszystkie te elementy razem z miniaturami domów, a kto wie, czy i nie Złotej Uliczki oraz z piwiarnią, tworzą klimat miejsc, w których za chwilę pojawia się sam Pan Brouček, w którego partii występuje znakomity pod względem wokalnym i aktorskim Karol Kozłowski. Jest i Málinka, partia, w której Monika Mych-Nowicka idealnie się realizuje artystycznie, nadając postaci wiele cech osobowościowych współczesnej dziewczyny, przy zachowaniu kolorytu XIX wieku. Barwa i czystość jej sopranu, nasycona chwilami liryzmem uwiodła publiczność. Fantastyczna głosowo i aktorsko, świetnie odnajduje się jako księżycowa Etherea, a także jako piętnastowieczna Kunka. Także i Rafał Żurek, występujący w kilku partiach, wspaniale buduje głosowo i aktorsko bardzo ekspresywną postać Mazala, urzekając wyjątkowo ciepłą i aksamitną barwą swego tenoru.

Piwo leje się strumieniami, więc pan Brouček traci w pewnej chwili poczucie rzeczywistości i przez nieznane mu moce zostaje „przeniesiony" na Księżyc. Spotkanie z jego mieszkańcami odbywa się na zasadzie kontrastu, który tylko pogłębia różnice pomiędzy nimi a przybyszem z Ziemi. I to w wielu aspektach, z których jeden, a mianowicie przyznanie się Broučka do wyjątkowego kulinarnego zamiłowania wobec wyrobów wędliniarskich oraz mięsa, wywołuje wielkie oburzenie i odrazę Lunarian.

Ale to nie koniec niecodziennych wypraw prażanina. Gdy w równie magiczny sposób wraca do piwiarni, to ilość wypitego piwa kieruje go do WC, a stamtąd przenosi się do... czasów toczonych wojen husyckich, kiedy to Zygmunt Luksemburski obelga Pragę. Trafia w sam środek walk, pomiędzy wrogie sobie obozy, i w tej niebezpiecznej sytuacji, Brouček chce już tylko ocalić swoje życie. I oczywiście to mu się udaje! I wraca do domu!

O tym wszystkim opowiada muzyka, która ośmiesza i gani nie tylko głównego bohatera, ale głównie charakteryzuje obyczaje, przede wszystkim Ziemian. To muzyka w sposób komiczny buduje napięcie i klimat zdarzeń, w które uwikłany jest pan Brouček. Orkiestra pod mistrzowską batutą Katarzyny Tomali – Jedynak w sposób brawurowy oddała ducha kompozytora, który tak skonstruował operę na narracji i postaci literackiego pierwowzoru, by wydobyć z nich groteskowość i stworzyć obraz pełen satyrycznych akcentów.

Widzowie nie po raz pierwszy obejrzeli podczas Bydgoskiego Festiwalu Operowego operę znakomitego czeskiego kompozytora Leoša Janáčka. I tym razem wywarło ono wielkie emocje, dzięki swej nowoczesnej groteskowej interpretacji w reżyserii Davida Pountney'a. Warto też przypomnieć, że dyrektor Opery Nova, Maciej Figas zaprosił nie tak dawno na festiwal Teatr Wielki z Poznania z operą Cyberiada, według scenariusza (libretto na podstawie cyklu opowiadań Stanisława Lema) i muzyki Krzysztofa Meyera, pod kierownictwem muzycznym Krzysztofa Słowińskiego, w reżyserii Rana Arthura Brauna. Daje to widzom szansę na głębokie artystyczne odczytywanie sensu dzieł oddających specyfikę określonych obszarów kulturowych, w tym przypadku Czechów Svatopluka Čecha i Leoša Janáčka, oraz kieruje uwagę publiczności na sposoby inscenizacji przez, pochodzących spoza nich, realizatorów.
__

Wyprawy Pana Broučka, opera w II częściach na podstawie powieści Svatopluka Čecha. Spektakl dla widzów od 16 r.ż.
Kompozytor:
Leoš Janáček
Libretto:
w języku czeskim z tłumaczeniem (napisy) na język polski.
Produkcja:
Grange Park Opera, Surrey
Polska prapremiera:
15.03.2024 r.
Spektakl podczas XXX BFO:
1 V 2024 r. godz. 19
Czas trwania:
ok. 2,5 godziny, w tym jedna przerwa
Autor plakatu:
Kuki Krzysztof Iwański

Wykonawcy:
chór, orkiestra i tancerze Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu
Kierownictwo muzyczne:
Katarzyna Tomala-Jedynak
Reżyseria:
David Pountney
Kostiumy:
Marie-Jeanne Lecca
Scenografia:
Leslie Travers
Asystent reżysera, choreografia:
Lynne Hockney
Reżyseria świateł:
Tim Mitchell
Tłumaczenie libretta:
Jakub Pacześniak
Kierownictwo chóru:
Mariusz Otto
Asystent dyrygenta:
Andrey Yakushau
Asystentka kostiumografki:
Christina McGlynn

Obsada

Pan Brouček:
Karol Kozłowski
Málinka, Etherea, Kunka:
Monika Mych-Nowicka
Mazal, Blankytný, Svatopluk, Petřík:
Rafał Żurek
Würfl, Patron, Konšel:
Sebastian Szumski
Sakristán, Lunarbor, Domšík od Dzwonu:
Bartłomiej Misiuda
Potboy, Cudowne dziecko:
Natalia Puczniewska-Braun
Kedruta:
Anna Lubańska
Student, prof. Panicova, Vacek:
Tomasz Mazur
Student, prof. Allova:
Bartłomiej Szczeszek
Student, prof. Voiceova, Miroslav:
Tomasz Raczkiewicz
Taboryta 1, Artysta 1:
Michał Korzeniowski
Taboryta 2:
Albert Rugieł
Artysta 2:
Maciej Marcinkowski
tancerze:
Anna Gumna, Yui Matsuya, Silvia Molendino, Daria Ozga, Karolina Sierant, Marta Wiszczuk, Juza Koizumi, Massimiliano Romano